گروه‌های حقوق بشری و سازمان ملل متحد از روز شنبه پس از گذشت دو سال از گزارش مهم سازمان ملل در رابطه با اویغورها مجددا آن را به جریان انداخته اند.
در این گزارش بر اساس برخی از اسناد که حکایت از آن دارد که چین ممکن است در منطقه سین کیانگ جنایت علیه بشریت مرتکب شده باشد، درخواست اقدام شده است.
میشل باشله، کمیساریای عالی سابق حقوق بشر سازمان ملل، گزارشی را در مورد جنایات چین بر علیه اویغورها در استان سین کیانگ در 31 اوت 2022، درست چند دقیقه قبل از پایان دوره چهار ساله خود منتشر کرد.
در آن زمان، یالکون اولویول، بومی سین کیانگ و یکی از نویسندگان گزارش، پر از امید برای یافتن پدرش بود که در سال 2018 ناپدید شده بود.
اما او بعداً اخباری دریافت کرد که پدرش در اقدامی که اولویول معتقد است با هویت او به عنوان یک اویغور،مرتبط است – به 16 سال زندان در زندان سین کیانگ محکوم شده است.
اویغورها گروهی عمدتاً مسلمان در استان سین کیانگ چین هستند که گروه‌های حقوق بشر و دولت آمریکا می‌گویند در معرض خطرات گسترده‌ای قرار دارند، و توسط پکن سرکوب می شوند.
یالکون اولویول می گوید: وقتی گزارش منتشر شد، بسیار خوشحال شدم، اما اکنون احساس می کنم زندگی من بهتر نشده است.
این پژوهشگر 30 ساله که در استانبول زندگی می کند، روز جمعه به رویترز گفت: متاسفانه باید بگویم برعکس، اوضاع بسیار بدتر شده است.
چین به شدت هر گونه سوء استفاده از اویغورها و جنایت علیه آنان در سین کیانگ را رد کرده و در پاسخ به این گزارش 131 صفحه ای از خود دفاع کرده است.
لین جیان، سخنگوی وزارت امور خارجه این هفته گفت که چین به طور کامل از حقوق همه گروه های قومی محافظت می کند.
اولویول که یکی از اعضای از گروه رو به رشد مدافعان حقوق بشر است، و از اینکه چین نسبت به اجرای توصیه های صورت گرفته در گزارش سازمان ملل، از جمله درخواست برای اقدام فوری جهت آزادی افرادی که به طور خودسرانه در اردوگاه ها و زندان های سین کیانگ بازداشت شده اند، اقدام موثری نماید، ناامید شده است.
او و سایر اعضای گروه های حقوق بشری از ولکر ترک، کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد می خواهند که پس از ماه ها بحث و تبادل نظر مفصل با پکن بر سر رفتارهای ضدحقوق بشری پکن، فشارها را بر چین افزایش دهد.
اولویول که همچنین نگرانی‌های خود را در X منتشر کرد، گفت: «گفتن «ما با چین درگیر هستیم» کافی نبوده است.
کنت راث، مدافع برجسته حقوق بشر، در موضعی تندتر رویکرد ولکر ترک در قبال چین را ناشی از “ترس” خواند.
در گزارش سال 2022 آمده است که میزان بازداشت خودسرانه و تبعیض آمیز اویغورها و سایر مسلمانان در منطقه غربی سین کیانگ ممکن است یک جنایت بین المللی باشد.
ولکر ترک، یک وکیل سابق که پس از انتشار این گزارش به مقام کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد رسید، در آن زمان گفت که پای این سند ایستاده و از آن زمان، او بارها خواستار اقدام و پاسخگویی چین شده است.
این هفته دفتر او گفت: «قوانین و سیاست‌های مشکل آفرین زیادی در سین‌کیانگ پابرجا هستند» و از مقامات خواست تا بررسی کامل را انجام داده و پاسخ های لازم را ارائه دهد.
راوینا شمدسانی، سخنگوی دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد به خبرنگاران گفت: «چیزهای زیادی وجود دارد که باید از چینی ها خواسته شود، به همین دلیل است که ما باید به تعامل با آنها ادامه دهیم، تا ببینیم که تا کجا می توانیم پیشرفت داشته باشیم.»
مایا وانگ، معاون مدیر اجرایی بخش آسیا در دیده بان حقوق بشر، همچنین خواستار اقدام دولت‌ها در سازمان ملل متحد شد، و گفت: «باید وضعیت فعلی سین‌کیانگ به‌روزرسانی شود و یک برنامه عملی مشخص برای پاسخگویی به مسئولان در نشست شورای حقوق بشر در ژنو که در ماه سپتامبر برگزار می گردد، ارائه شود».
