آیت الله العظمی شیرازی: اگر کسی گناهی مرتکب شود و توبه کند، و مجددا دچار همان گناه یا گناه دیگری شود، گناهان گذشته او باز نمی گردد

نشست علمی روزانه آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی ، روز شنبه نوزدهم صفر سال 1446 برگزار شد، در این نشست هم چون جلسات پیشین ، ایشان به سوال های حاضران در جلسه پیرامون مسائل مختلف فقهی پاسخ دادند.

آیت الله العظمی شیرازی با اشاره به حدیث پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله: التَّائِبُ مِنْ الذَّنْبِ كَمَنْ لَا ذَنْبَ لَهُ، فردی که از گناهان خود توبه کرده همانند کسی است که اصلا گناه نکرده، فرمودند: اطلاقات این حدیث، حکایت از آن دارد که پس از توبه تمامی گناهان گذشته انسان پاک می شود، همانند زمانی که اصلا گناه نکرده، مگر آنکه حق الناسی به گردن انسان باشد که تا صاحب آن حق، راضی نشود، خدا هم از آن نخواهد گذشت، اما اگر حق خدای متعال باشد، پروردگار در آیه 53 سوره زمر فرموده است: لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا، هرگز از رحمت (نامنتهای) خدا نا امید مباشید، البته خدا همه گناهان را (اگر توبه کنید) خواهد بخشید، و این وعده الهی است که پس از توبه، تمامی گناهان را بیامرزد.

معظم له در ادامه فرمودند: مقتضای ادله این است که اگر کسی گناهی مرتکب شود، و فعل واجبی مانند نماز را ترک کند و مثلا یک روز نماز نخواند، و سپس توبه کند، یعنی پشیمان از نماز نخواندن شود، و نماز را بجا آورد، اگر این شخص مجددا دچار همان گناه یا گناه دیگری شد، گناهان گذشته او باز نمی گردد.

ایشان در رابطه با حکم ریا و سُمعه در عبادات فرمودند : ریا و سُمعه در عبادات هم حرام است و هم موجب بطلان اعمال عبادی انسان می شود.

آیت الله العظمی شیرازی در رابطه با تعریف ریا و سُمعه فرمودند: ریا عملی است که انسان با انگیزه ی نشان دادن عبادات خود به دیگران، آن را انجام می دهد، اما سُمعه عملی است که انسان، عبادت خود را با این انگیزه انجام می دهد که افرادی آن را ببینند و سپس برای دیگران نقل کنند تا به گوش همه برسد.

معظم له با اشاره به اینکه ریا، هم چنین به معنای ارائه نمودن عمل نیز می باشد فرمودند : در برخی موارد، ارائه و نشان دادن عمل، مطلوب است، که یک نمونه از آن، مساله ی تعزیت برای میت است، یعنی کسی که در تشییع جنازه میت و مراسم ختم او شرکت می کند، مستحب است که خود را به صاحبان عزا نشان دهد، یعنی ارائه کند.

ایشان در رابطه با حکم ارائه و نشان دادن شعائر الهی فرمودند : انجام شعائر الهی هم قطعا کمتر از ارائه و نشان دادن به میت نیست، چون نشان دادن سبب تقویت این گونه امور و بیشتر شدن شعائر می شود، لذا از این جهت، ریا و سُمعه در شعائر نه تنها اشکالی ندارد بلکه مطلوب است و ثواب عمل انسان را افزایش خواهد داد.

آیت الله العظمی شیرازی با اشاره به روایت مشهور: هرکس در مصیبت امام حسین بگرید یا دیگران را بگریاند و یا (اگر گریه اش نیامد) خود را به حالت گریه بزند، بهشت بر او واجب می‌گردد، فرمودند : گاه گریه ی یک فرد باعث ایجاد شور و حال در مجلس عزای امام حسین و سبب گریه ی دیگران می شود، و عده ای از مردم نه فقط از شنیدن روضه و مصیبت، بلکه از دیدن عزاداری برخی افراد به گریه می افتند، لذا در اینجا، این کار مطلوب است یعنی ارائه و ریا در چنین مواردی نه تنها حرام نیست بلکه خوب است و اشکالی ندارد.

معظم له در رابطه با حکم وجوب نماز برای فردی که به فضا می رود، فرمودند: مکلف تا زمانی که زنده است، و از هوش لازم برخوردار است، نماز بر او واجب است، حتی اگر به فضا و خارج از کره زمین برود.

ایشان در پاسخ به افرادی که با استناد به آیه 78 سوره اسراء: أَقِمِ الصَّلَاةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ إِلَىٰ غَسَقِ اللَّيْلِ وَقُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ كَانَ مَشْهُودًا، نمازها را از زمان زوال آفتاب تا اول تاریکی شب به پا دار، و نماز صبح را نیز که حقیقت مشهود است، به جای آر، استدلال می کنند که چون در خارج از کره زمین، طلوع و غروب خورشید دیده نمی شود، پس این آیه شریفه و حکم مربوط به آن هم مصداق ندارد، فرمودند: در عروة الوثقی به این گونه پرسش ها، پاسخ داده شده است.

آیت الله العظمی شیرازی در ادامه فرمودند: در عروة الوثقی بیان شده که اگر کسی به قطب شمال یا قطب جنوب که در آنجا شش ماه شب و شش ماه روز است و طلوع و غروب آفتاب در طی یک روز دیده نمی شود، سفر کند، باید طبق ساعات بلاد متعارف، نمازهای پنجگانه خود را بخواند و طبق همین ساعات روزه بگیرد.

معظم له هم چنین تاکید فرمودند که این دیدگاه صاحب عروة الوثقی را بسیاری از فقها هم تایید کرده اند و من هم برداشتم همین است.

سایر موارد فقهی مطرح شده در این نشست علمی توسط آیت الله العظمی شیرازی به این شرح بود: بمفهوم و اطلاق واژه رجل در آیات و روایات، توضیحاتی در رابطه با حجیت ظن، برخی از احکام طهارت و نجاست، و حکم آب انگور جوشیده شده، از دیگر مواردی بود که در این نشست علمی توسط آیت الله العظمی شیرازی به آن ها اشاره و یا پاسخ داده شد.

لازم به ذکر است که سلسله نشست‌های علمی آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی به صورت روزانه در بیت معظم له در شهر مقدس قم خیابان چهارمردان کوچه ۶ راس ساعت ۱۰:۴۵ به وقت محلی برگزار می‌شود و شما می‌توانید به صورت مستقیم از شبکه امام حسین علیه السلام ماهواره یاهست فرکانس ۱۲۰۷۳ بیننده این نشست علمی باشید.