آیت الله العظمی شیرازی: زیارت اربعین فقط مربوط به روز اربعین است اما طبق روایات متواتر برای آن توسعه قائل شده اند

نشست علمی روزانه آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی ، روز چهارشنبه دوم صفر سال ۱۴۴۶ برگزار شد، در این نشست هم چون جلسات پیشین ، ایشان به سوال های حاضران در جلسه پیرامون مسائل مختلف فقهی پاسخ دادند.

آیت الله العظمی شیرازی با اشاره زمان و فضیلت زیارت اربعین فرمودند: زیارت اربعین یعنی روز اربعین، نه یک روز قبل و نه یک روز بعد و نه حتی شب اربعین، اما روایات متواتری در جزئیات مختلفه وجود دارد که برداشت من و فتوای فقها من حیث المجموع بر این قرار می گیرد که در تمامی مستحبات توسعه شرعیه از حیث مکان و زمان و سایر جهات وجود دارد که زیارت اربعین هم یکی از همین موارد است.

معظم له در ادامه فرمودند: مثلا اگر کسی در آستانه اربعین و چند روز قبل از این روز به زیارت رفت اما نتوانست در روز اربعین بماند یا چند روز بعد از اربعین رسید، و مشغله و گرفتاری داشت، از مجموع ادله چنین استفاده می شود که چون در مستحبات، از جمیع وجوه تا قدری که اِرتِکاز مُتَشَرّعه قبول دارد، توسعه وجود دارد، لذا اشکالی ندارد.

ایشان در ادامه تاکید فرمودند: اِرتِکاز مُتَشَرّعه شامل چند روز قبل یا چند بعد می شود، نه این که کسی اول ماه صفر زیارت برود یا در ماه ربیع الاول زیارت برود، چرا که این دیگر زیارت اربعین نیست.

آیت الله العظمی شیرازی در ادامه فرمودند: در چنین شرایطی آثار ثواب هم بر چنین زیارتی مُتَرَتّب است همانند نماز شب که اگر چه وقت فضیلت آن نیمه شب است اما اگر قبل از نیمه شب یا در طول روز به دلایلی خوانده شد، ثواب نماز شب را خواهد داشت.

معظم له با اشاره به مساله مواضع تخییر بین اتمام و قصر نماز که دلالت بر اماکن چهارگانه یعنی چهار شهر مکه، مدینه، کوفه و کربلا دارد، فرمودند: در خصوص اتمام نماز در کربلا روایات متعددی وجود دارد، و تنها اختلاف در حد آن می باشد، برخی از روایات اشاره فقط به حائر نموده اند، یعنی ۲۵ ذراع برابر با دوازده و نیم متر فاصله از هر طرف با قبر مطهر امام حسین و نه ضریح امام حسین، چرا که قبر مطهر امام حسین علیه السلام با ضریح ایشان ۲۰ ذراع فاصله دارد.

ایشان در ادامه فرمودند: اما گروهی از فقها کل شهر کربلا را مشمول این حکم می دانند، چرا که روایات معتبری وجود دارد که می فرماید که کربلا حرم امام حسین است یعنی موضوع کربلاست و فقط اختصاص به حائر ندارد.

آیت الله العظمی شیرازی با اشاره به این که این مساله میان فقها اختلافی است، فرمودند: صاحب عروة الوثقی و جماعتی از علما و خود من هم این نظر را داریم که این مساله شامل کل کربلا می شود و نمازگزار می تواند در هتل ، خیابان و خانه نماز خود را تمام بخواند ، به هر مقداری که کربلا وسیع تر شود.

معظم له با اشاره به روایاتی که در باب استجابت دعا تحت قبّه حضرت سیدالشهداء وارد شده، با توجه به آنکه در زمان آن حضرت و حتی مدت ها پس از آن، قبّه ای وجود نداشته، فرمودند: در زمان صدور این روایات، برخی از اوقات فقط یک قبر برای امام حسین علیه السلام وجود داشته و در برخی از زمان ها هم حتی قبر نیز وجود نداشته است، به دلیل آنکه توسط دشمنان اهل بیت تخریب شده بود و حتی علامت و سنگی هم برای آن وجود نداشته است.

ایشان در ادامه فرمودند: تعبیر قبّه در روایات از باب بلاغت در کلام مورد استفاده قرار گرفته، همان گونه که گاه به فردی گفته می شود که ما زیر سایه شما هستیم که منظور به معنای تحت توجه بودن است.

آیت الله العظمی شیرازی هم چنین تاکید فرمودند: استجابت دعا فقط مربوط به قبّه و حرم نمی باشد بلکه مربوط مربوط به کل کربلا می باشد، چرا که در زمان صدور این روایات، قبّه ای وجود نداشته و منظور از روایات مذکور، استجابت دعا در کربلا و اطراف مرقد مطهر حضرت سیدالشهداء علیه السلام می باشد.

معظم له در رابطه با اماکن چهارگانه تخییر فرمودند : در روایت برای مکه ، کلمه حرم الله آمده است ، نه فقط مسجدالحرام ، مدینه حرم رسول خداست ، یعنی شهر مدینه ، نه فقط مسجد و حرم حضرت رسول ، کوفه ، حرم امیرالمومنین است ، یعنی تمام شهر کوفه ، نه فقط مسجد کوفه ، و کربلا هم حرم امام حسین است ، یعنی کل هر چهار شهر

ایشان در رابطه با مواضع تخییر در قصر و اتمام فرمودند : چهار شهر مکه مکرمه، مدینه منوره ، کوفه که شهر امیرالمومنین بوده و کربلا ، استثنا شده و انسان برای خواندن نماز در این چهار شهر مخیر شده است ، یعنی هم می توان در این ۴ شهر ، نماز خود را تمام ، و هم می تواند شکسته بخواند.

سایر موارد فقهی مطرح شده در این نشست علمی توسط آیت الله العظمی شیرازی به این شرح بود: برخی از احکام وصیت، برخی از احکام وضو، برخی از احکام خمس، برخی از احکام حج، دلیل تقدم یمین، و برخی از احکام نماز جماعت، از دیگر مواردی بود که در این نشست علمی توسط آیت الله العظمی شیرازی به آن ها اشاره و یا پاسخ داده شد.

لازم به ذکر است که سلسله نشست‌های علمی آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی به صورت روزانه در بیت معظم له در شهر مقدس قم خیابان چهارمردان کوچه ۶ راس ساعت ۱۰:۴۵ به وقت محلی برگزار می‌شود و شما می‌توانید به صورت مستقیم از شبکه امام حسین علیه السلام ماهواره یاهست فرکانس ۱۲۰۷۳ بیننده این نشست علمی باشید.