فرونشست زمین در ایران از بحران‌های زیست‌محیطی مهم چندسال اخیر ایران است که مهم‌ترین علل آن در حال حاضر بحران آب است.
ایران جزء کشورهایی با بیشترین فرونشست زمین است، به گونه ای که میزان فرونشست زمین در ایران ۹۰ برابر میانگین کشورهای توسعه یافته است، درحال حاضر ۳۰۰ دشت ایران دچار این بحران هستند.
پدیده فرونشست، که در روز‌های اخیر در میدان ونک تهران و خیابان ولیعصر مشاهده شد، زنگ خطری جدی برای وضعیت زیرساخت‌های شهری به‌ویژه در کلان‌شهرهایی، چون تهران به شمار می‌آید.
فرونشست‌های طولی که به دلیل نفوذ آب و فرسایش تونلی رخ داده‌اند، نشانه‌ای از مشکلات عمیق‌تر زیر سطحی هستند.
این پدیده به‌ویژه در مناطقی که با خطوط قدیمی آب و قنات مسدود شده در ارتباط است، ممکن است تهدیداتی جدی برای ایمنی و زیرساخت‌های شهری به همراه داشته باشد.
با توجه به اینکه تهران بر روی بستر آبرفتی نسبتا ناپایداری قرار دارد، ضروری است که برای پیشگیری از وقوع چنین حوادثی، اقدامات فوری و دقیقی انجام شود.
محمد درویش کارشناس محیط زیست در گفتگو با روزنامه اینترنتی فراز، به بررسی ابعاد بحران فرونشست زمین در ایران پرداخته و بر افزایش نگران‌کننده ناترازی در سفره‌های آب زیرزمینی کشور تاکید کرده و می‌گوید: «ایران یکی از بالاترین ناترازی‌ها را در سفره‌های آب زیرزمینی دارد و این رقم به ۱۵۰ میلیارد متر مکعب رسیده است. یعنی ایرانیان در طول چند دهه اخیر، ۱۵۰ میلیارد متر مکعب بیشتر از آبی که وارد آبخوان‌ها شده است برداشت کرده‌اند.»
این ناترازی، به گفته درویش، منجر به نشست زمین و ایجاد شکاف‌های متعدد شده و کشور را به یکی از دو کشور اول جهان از نظر نرخ فرونشست تبدیل کرده است.
این کارشناس محیط زیست با اشاره به تبعات ویرانگر فرونشست، که زیرساخت‌ها، جاده‌ها و خانه‌ها را در اصفهان، کاشان، یزد، مشهد و تهران تحت تاثیر قرار داده است، به سکوت مسئولین سازمان زمین‌شناسی انتقاد کرده و اظهار می‌کند: «پرسش من این است که چرا مسئولین سازمان زمین‌شناسی کشور ماه‌ها است که عملاً سکوت کرده‌اند؟ به نظر می‌رسد که نهاد‌های امنیتی اجازه نمی‌دهند تا کارشناسان سازمان زمین‌شناسی با نقشه‌برداری به وظایف خود به درستی عمل و گزارش‌های به روز از این فاجعه منتشر کنند».
محمد درویش بر لزوم تغییر شیوه‌های اقتصادی در ایران تاکید کرده و می‌گوید: «باید به سرعت شیوه اقتصادی تولید را در کشور تغییر دهیم. ما بر اساس فروش و تاراج آب، تولید می‌کنیم و به صادرات محصولات کشاورزی، سیمان، فولاد و آهن افتخار می‌کنیم. تمام این موارد مجموعه‌ای از محصولات آب‌بر است». او همچنین به منابع طبیعی و اقتصادی دیگر کشور مانند انرژی خورشیدی و بادی اشاره کرده و بر ضرورت استفاده از این منابع برای بهبود وضعیت اقتصادی تاکید دارد.
