آیت الله العظمی شیرازی: اگر قاضی حکم واقعی را بداند، نمی تواند به حکم ظاهری عمل کند

نشست علمی روزانه آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی، روز پنجشنبه بیستم ذی حجه سال ۱۴۴۵ برگزار شد، در این نشست هم‌چون جلسات پیشین، ایشان به سوال‌های حاضران در جلسه، پیرامون مسائل مختلف فقهی پاسخ دادند.

آیت الله العظمی شیرازی در رابطه با چگونگی صادر کردن حکم توسط قاضی، در صورتی که حکم واقعی را بداند، فرمودند: اگر قاضی حکم واقعی را بداند، نمی تواند به حکم ظاهری عمل کند، و در کتب اصولی مانند کفایة الاصول متاخرین معتقدند که در چنین مواردی، مساله حکم مطرح نیست، بلکه مساله تنجیز و اعذار است.

معظم له در ادامه فرمودند: در اینجا ما دو حکم، یعنی حکم ظاهری و حکم واقعی نداریم، و تعبیر حکم ظاهری در این شرایط، مسامحه است، و لذا انسان در عمل به آن معذور است.

ایشان در ادامه فرمودند: یعنی وقتی دو عادل می گویند که این آب، طاهر است، اگر واقعا نجس باشد، طاهر بودن آن آب، حکم نیست، بلکه مُنجِّز است و مُعذِّر است، چرا که دو عادل بر طهارت آن شهادت داده اند، ولو اشتباه کرده اند.

آیت الله العظمی شیرازی هم چنین تاکید فرمودند: اگر انسان نمی داند که آب طاهر است یا خیر؟، تعبیر حکم ظاهری در این شرایط، مسامحه است، و لذا برای انسان مُعذِّر است، و اگر با این که در واقع، متنجس است، و به شهادت دو عادل تصور کرده که طاهر است و وضو گرفته، با آن که در حقیقت، وضو و نماز او باطل است، معذور است، و در اینجا ما دو حکم، یعنی حکم ظاهری و حکم واقعی نداریم.

سایر موارد فقهی مطرح شده در این نشست علمی توسط آیت الله العظمی شیرازی به این شرح بود: حکم نسبت دادن روایت به امام معصوم در ماه مبارک رمضان، مفهوم قیام در قرآن، برخی از احکام نماز نافله، برخی از احکام غسل، برخی از احکام حج نیابتی، برخی از احکام عقد اجاره، برخی از دلایل عمل به تقیه در دوران ائمه اطهار، حکم ازدواج با اهل تسنن و اهل کتاب، و حکم طهارت و نجاست برخی از پرندگان و حیوانات، از دیگر مواردی بود که در این نشست علمی توسط آیت الله العظمی شیرازی به آن‌ها اشاره و یا پاسخ داده شد.

لازم به ذکر است که سلسله نشست‌های علمی آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی به صورت روزانه در بیت معظم له در شهر مقدس قم خیابان چهارمردان کوچه ۶ راس ساعت ۱۰:۴۵ به وقت محلی برگزار می‌شود و شما می‌توانید به صورت مستقیم از شبکه امام حسین علیه السلام ماهواره یاهست فرکانس ۱۲۰۷۳ بیننده این نشست علمی باشید.