عید سعید قربان و آغاز دهه بزرگداشت عید غدیر
عید قُربان یا عید الأضحی روز دهم ذی‌الحجة از اعیاد بزرگ اسلامی به شمار می‌رود که در چنین روزی ابراهیم، فرزندش اسماعیل را به قربانگاه برد که جبرئیل به همراه «قوچی» بر او نازل شد و به حضرت ابراهیم فرمود تا آن قوچ را به جای حضرت اسماعیل قربانی كند، دهه بزرگداشت عید غدیر نیز همزمان با این روز آغاز می شود.
بنابر روایات، در این روز خدای متعال به حضرت ابراهیم خلیل فرمان داد تا فرزندش اسماعیل را در راه خدا قربانی کند.
سنّت قربانی در روز عید قربان در سرزمین منا به یاد آن رخداد است، قربانی کردن در این روز بر حاجیانی که در سرزمین منا حضور داشته باشند واجب و برای سایر مسلمانان مستحبّ مؤکد است.
در حقیقت فلسفه عید قربان، به مسلخ بردن شهوات و به قربانگاه بردن تمایلات نفسانی در پیشگاه معبود است، مفهوم این عید، بازگشت انسان به مقام قرب الهی است که این مقام در سایه مبارزه با هواهای نفسانی و در پرتو تهذیب، خودسازی و بهره گیری از فرصت‌های ناب به دست می‌آید.
عید قربان، روز آزمایش و امتحان حضرت ابراهیم و حضرت اسماعیل است که از آن سربلند بیرون آمدند.
شاید دعای عرفه امام حسین و نیز ثواب زیارت آن حضرت در این روز، بی ارتباط به مقدمه بودن این روز برای عید قربان نباشد، در آن جا که در مفاهیم دینی «ذبح عظیم» به عنوان یک حقیقت بزرگ در تمام طول تاریخ خلقت ذکر شده و خدای متعال، خبر آن را قبل از خلقت آدم به همه اهل آسمان داده بود و ملائک خدا نیز خبر این واقعه عظیم را به همه انبیاء و اولیاء در همه دوران‌ها داده اند.
«ذبح عظیم» ماجرای ذبح فرزند اشرف مخلوقات خدا بدست شرور ترین خلق خداست، «ذبح عظیم» ذبح حسین بن علی علیه السلام است که بر اساس تقدیر ازلی خدا در حساس ترین شرایط زمانی، راضی به قضای الهی می شود و با ایثار خون خود، دین خدا را احیا می‌کند.
«ذبح عظیم» در میان ملائک و انبیاء و اولیای خدا از مشهور ترین وقایع تاریخ خلقت است و در نزد خدا عظمت و حرمتی بس شگرف دارد و هر کس به آن متوسل شود دعایش مستجاب و در پیشگاه الهی به جایگاهی بس عظیم دست می‌یابد.
در منابع دینی اعمالی برای شب و روز عید قربان ذکر شده که شب‌زنده‌داری، زیارت امام حسین علیه السلام، غسل، دعای ندبه و نماز عید قربان از جمله آن‌هاست، روزه گرفتن در این روز حرام است.
