چند سالی است که جامعه‌شناسان و جمعیت‌شناسان، کاهش رشد جمعیت ایران را هشدار می‌دهند و آن را زنگ خطری می‌دانند که اگر به همین منوال ادامه یابد، می‌تواند ترکیب سنی جمعیت را تغییر دهد و ایران را به سمت سالخوردگی یا «پیری جمعیت» ببرد.
برخی از کارشناسان حوزه جمعیت معتقدند که در حال حاضر حدود ۱۰.۵ درصد جمعیت ایران سالخورده هستند، اما این رقم تا سال ۱۴۳۰ به ۳۲ درصد خواهد رسید و پس از آن دیگر ایران، کشوری جوان نخواهد بود.
مرکز پژوهش‌های مجلس ایران نیز در گزارشی تاکید کرده که سرشماری‌ها در سال‌های اخیر نشان می‌دهد جمعیت سالمند ایران در حال افزایش است.
در اغلب کشورها سالمندی پس از شکوفایی و توسعه اتفاق افتاده اما در ایران، پیش از توسعه، جمعیت آن سالمند می‌شود که پیامدهای نامطلوبی را در برخواهد داشت.
در حال حاضر حدود ۲۵ میلیون خانوار در ایران وجود دارد که حدود ۱۳ درصد از کل خانوارها، «تک‌نفره» هستند؛ یعنی تنها و مجرد زندگی می‌کنند.
جمعیت‌شناسان می‌گویند تمایل به زیست تک‌نفره فقط مربوط به مجرد ماندگان بالای ۳۵ سال یا زوج‌هایی که از هم جدا می‌شوند، نیست و بین جوانان زیر ۳۰ سال هم افزایش یافته است.
کارشناسان معتقدند زندگی مجردی علاوه بر این که از عوامل بحران سالمندی در ایران در سال‌های آینده به شمار می‌رود، بیماری‌های روانیِ متعددی را نیز به دنبال خواهد داشت.
مسائلی از جمله مسکن، اشتغال، و ادامه تحصیل موجب شده که سن ازدواج بویژه در دهه‌های اخیر افزایش یافته و همین موضوع زنگ خطری برای جمعیت آینده ایران است.
گفتنی است که سیاست‌های غلط چند دهه اخیر در ایران موجب کاهش جمعیت شد، ولی پس از مدتی با تغییر رویه در سیاست‌ها، با مشوق‌هایی تلاش برای افزایش جمعیت صورت گرفت، اما گویا همان سیاست‌های دهه‌های گذشته در میان بسیاری از مردم و خانواده‌ها نهادینه شده و حالا کسی حاضر نمی‌شود برای فرزندآوری اقدام کند.
از سوی دیگر فراهم نبودن تسهیلات، زیرساخت‌ها و بستر مناسب برای ایجاد شوق و انگیزه جهت ازدواج، تشکیل خانواده و فرزندآوری، موجب شده که علیرغم تغییر سیاست دولت، هم چنان رشد جمعیت به جای سیر صعودی، به سیر نزولی خود ادامه دهد.
لازم به ذکر است که آیات قرآن و روایات اسلامی بر اهمیت فرزندآوری تاکید دارد، و در آموزه های دینی و کلام اهل بیت، از پایه‌های اصلی قدرتمندی، تولید ثروت و پیشرفت هر خانواده و جامعه‌ای، جمعیت شمرده شده است.
