آیت الله العظمی شیرازی: قرآنی که در دست ماست همان قرآن اولیه است و دچار تغییر نشده، و متواتر به دست ما رسیده، و در تواتر، عدالت، وثاقت، و بلوغ شرط نیست
نشست علمی روزانه آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی، روز پنجشنبه بیست و سوم شوال سال ۱۴۴۵ برگزار شد، در این نشست همچون جلسات پیشین، ایشان به سوالهای حاضران در جلسه، پیرامون مسائل مختلف فقهی پاسخ دادند.
آیت الله العظمی شیرازی در رابطه با دلیل تغییر نیافتن قرآن فرمودند : دلیل اینکه این قرآنی که در دست ماست همان قرآن اولیه است و دچار تغییر نشده به دلیل روایت حفص از عاصم نیست چرا که آن روایت اعتبار ندارد بلکه به این خاطر است که این قرآن متواتر به دست ما رسیده است یعنی اگر این قرآنی که به دست ما رسیده، پنجاه یا ۱۰۰ یا ۳۰۰ سال قبل به نوع دیگری بوده و اکنون به شکل دیگری شده از باب قاعده ی «لوکان لبان» با بررسی آنها مشخص میشود که این قرآن کم و زیاد نشده است و نه به دلیل روایت حفص از عاصم، چرا که آن روایت اعتبار ندارد.
معظم له در ادامه فرمودند: قرآن کریم در زمان پیامبر اکرم کامل شده، و از اصحاب آن حضرت و دیگران به ما رسیده است، و در تواتر، عدالت، وثاقت، و بلوغ شرط نیست، لذا اگر خبری متواتر شود، موجب علم خواهد شد.
ایشان در رابطه با کامل شدن قرآن کریم در زمان پیامبر اکرم فرمودند: از پیامبر اکرم در ثواب ختم قرآن کریم، روایاتی نقل شده که مشخص میشود قرآن کریم در زمان پیامبر اکرم کامل شده است.
آیت الله العظمی شیرازی در ادامه فرمودند: در روایت آمده که شخصی در مقابل امام معصوم، قرآن را با قرائت دیگری، متفاوت با آنچه که در دست ماست، خواند که حضرت فرمودند: اقْرَأ كَمَا يقْرَأُ النَّاسُ، یعنی قرآن را با بر اساس همین قرائتی که مردم قرائت میکنند، بخوان.
معظم له در رابطه حکم برخی از شروط ضمن عقد فرمودند: المومنون عند شروطهم، یک قاعده ی کلی و عام است، اما پیرامون آن مباحثی از جمله از سوی شیخ انصاری در مکاسب، کتاب بیع صورت گرفته، و در مساله شروط میان علما اختلاف وجود دارد، که آیا شرط ابتدایی ضمن عقد، جایز و لازم الاجرا میباشد؟
ایشان در ادامه فرمودند: در این زمینه برخی از فقها فرمودهاند که اگر شرط ابتدایی، ضمن عقد نکاح، به عنوان شرط قرار گرفته باشد، در این صورت بر اساس اجماع علما، عمل به آن واجب است، اما اگر شرط ضمن عقد جایز یا شرط ابتدایی باشد، مشهور آن است که شرط ابتدایی لازم الاجرا نمیباشد.
آیت الله العظمی شیرازی در رابطه با حکم ارثی که برخی از ورثه شیعه و برخی شیعه نیستند، فرمودند: اگر میت، شیعه نیست یا ورثه میت، شیعه نیستند، و یکی از ورثه، شیعه است که در نزد شیعه، ارث شامل او نمی شود اما در اعتقاد ورثه به او ارث میرسد، و به او بخشی از ارث را دادهاند، در چنین شرایطی بر اساس قاعدهی الزام میتواند آن را قبول کند.
معظم له در رابطه با لزوم تقلید از اعلم فرمودند: تقلید اعلم با سه شرط لازم است، و بر اساس روایات، و هم چنین بر اساس بنای عقلا، و نیز عقلایی بودن طریق طاعت و معصیت، اول آنکه محرز باشد که اعلم در عدد محصور چه کسی است؟، دوم آنکه در مسائل مورد ابتلای مقلد، بین فتوای اعلم و غیراعلم تفاوت فتوا وجود نداشته باشد، و سوم آنکه فتوای غیراعلم موافق با احتیاط نباشد.
ایشان در ادامه فرمودند: در عین حال، علما باز هم فتوا به وجوب تقلید اعلم ندادهاند و نظر به احتیاط وجوب در تقلید اعلم داده اند، یهنی چنین استنباط کردهاند که ما برائت ذمه مقلد در صورت رجوع به تقلید غیراعلم علی رغم این سه شرط را به گردن نمیگیریم.
آیت الله العظمی در رابطه با نظر برخی از فقها در این زمینه فرمودند: صاحب جواهر و برخی از فقها، تقلید غیراعلم را با وجود این سه شرط و بدون وجود این سه شرط، جایز میدانند، اما معولا متاخرین از صاحب جواهر مانند شیخ انصاری، میرزای شیرازی اول، میرزای شیرازی دوم، آخوند خراسانی، و سید محمد کاظم طباطبایی، کلام صاحب جواهر را در همین مساله نپذیرفتهاند.
معظم له در ادامه فرمودند: اجتهاد مانند بقیه الفاظ، مشکک است، و دارای مراتبی است، گاه شخصی مجتهد است، و شخص دیگری از او قویتر است، و باز هم مجتهد دیگری از همگی قوی تر است، همانند عدالت که گاه شخصی عادل است، اما شخص دیگری از او عادلتر است، و یا در صدق که شخصی راستگوست اما شخص دیگری از او راستگوتر است، و همانگونه که همه اینها مراتبی دارند، اجتهاد هم دارای مراتبی است.
ایشان با اشاره به روایتی از امام زمان خطاب به شیخ مفید، فرمودند: آن حضرت خطاب به شیخ مفید فرمودند: اِنّا غَیْرُ مُهْمِلینَ لِمُراعاتِکُمْ وَ لا ناسینَ لِذِکْرِکُمْ وَ لَوْلا ذلِکَ لَنَزَلَ بِکُمُ اللأّْواءُ وَاصْطَلَمَکُمُ الاَعْداءُ، ما در رسیدگی و سرپرستی شما کوتاهی و اهمال نکرده و یاد شما را از خاطر نبردهایم که اگر جز این بود، دشواریها و مصیبتها بر شما فرود میآمد و دشمنان، شما را ریشه کن مینمودند.
آیت الله العظمی شیرازی در ادامه فرمودند: علاوه بر این روایت، در روایات متعددی آمده که حضرت حجت برای شیعیان دعا میفرمایند و اگر دعای امام زمان نبود، مشخص نبود که وضعیت شیعیان تا چه مقدار شدیدتر از وضع موجود در دنیا بود.
معظم له با تاکید بر اینکه عبادت، بدون ولایت، عبادت نیست، و با اشاره به اولین سخنرانی امیر المومنین پس از خلافت ظاهری فرمودند: در این سخنرانی که شاید در نهج البلاغه هم آمده باشد ، حضرت مطلبی فرمودند که مضمونش این است که همانگونه که خدای عزوجل توحید را بدون نبوت قبول نمیکند ، یعنی اگر کسی بگوید خدایا من تو را قبول دارم و تو یکتا و عادل هستی و به تمام صفات تو شهادت میدهم اما پیغمبر اسلام را قبول ندارد، خدا میگوید من این توحید را قبول ندارم ، و کذلک اگر کسی توحید و نبوت را قبول دارد اما ولایت را قبول ندارد، باز هم خدا میگوید این را من نمیخواهم .
ایشان در ادامه فرمودند: لذا بدون نبوت ، توحید از سوی خدای متعال پذیرفته نمیشود و بدون امامت هم توحید و نبوت از سوی خدای متعال پذیرفته نمیشود ، لذا این حدیث از پیامبر اکرم که فرمود : هر فردی که بمیرد در حالی که امام زمانش را نشناسد، به مرگ جاهلیت از دنیا رفته است، یعنی پذیرش سه اصل توحید و نبوت و امامت با هم قابل قبول است، امام هم یعنی پیشوا ، یعنی بداند که امام زمانش کیست و اطاعت از او لازم است، بر اساس آیه شریفهی: : يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ،اى كسانى كه ايمان آورده ايد خدا را اطاعت كنيد و پيامبر و اولی الامر را نيز اطاعت كنيد
سایر موارد فقهی مطرح شده در این نشست علمی توسط آیت الله العظمی شیرازی به این شرح بود: توضیحاتی در رابطه با فدک به عنوان حق حضرت فاطمه زهرا، حکم معدنی که در ملک انسان پیدا می شود، شرح آیه ۲۲۹ سوره بقره، و علائم بلوغ شرعی در دختر و پسر، از دیگر مواردی بود که در این نشست علمی توسط آیت الله العظمی شیرازی به آنها اشاره و یا پاسخ داده شد. لازم به ذکر است که سلسله نشستهای علمی آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی به صورت روزانه در بیت معظم له در شهر مقدس قم خیابان چهارمردان کوچه ۶ راس ساعت ۱۰:۴۵ به وقت محلی برگزار میشود و شما میتوانید به صورت مستقیم از شبکه امام حسین علیه السلام ماهواره یاهست فرکانس ۱۲۰۷۳ بیننده این نشست علمی باشید.