در تحلیلی از سوی مؤسسه منابع جهانی(WRI)، یک سازمان غیرانتفاعی که منابع طبیعی سیاره زمین را بررسی میکند، فهرست کشورهایی که شدیدترین وضعیت کمآبی را دارند، ترسیم شده است.
این کشورها شامل «قطر»، «اسرائیل»، «لبنان»، «ایران»، «اردن»، «لبنان»، «کویت»، «عربستان سعودی»، «اریتره»، «امارات متحده عربی»، «بحرین»، «هند»، «پاکستان»، «ترکمنستان» و «عمان» میشوند، ایران رتبه ۱۳ را در بین کشورهای جهان از نظر تنش آبی دارد.
انستیتو منابع جهانی در گزارشی در آستانه روز جهانی آب، سوم فروردین، ایران را از جمله ۲۵ کشور جهان معرفی کرد که با شدیدترین وضعیت کمآبی و تنش آبی مواجه هستند و در ادامه اظهار داشت که مشکلات و اعتراض ها در ایران با افزایش تنش آبی تشدید خواهد شد.
تغییرات تدریجی اقلیم در جهان، باعث وقوع خشکسالیهای پی در پی، سیلابهای بزرگ و طوفانهای دریایی میشود، کشور ایران با قرارگرفتن در کمربند خشکی جهان از جمله کشورهایی است که منابع آب، کشاورزی و پوشش گیاهی آن به تدریج رو به زوال است.
کاهش حجم آبهای زیرزمینی کشور که از سال ۱۳۵۵ در کشور به طور محسوس شروع شده با گذشت ۴۷ سال، میزان کسری آن به ۱۳۵ کیلومترمکعب رسیده است.
افت سطح آب در تمامی حوضههای آبریز ایران محسوس و به تبع آن «فرونشست زمین» در تمامی استانهای ایران در حال رخ دادن است، نسبت به سال ۱۳۵۵ و دهه ۵۰، تعداد چاههای آب در ایران بیش از ۱۷ برابر شده است و از ۴۵ هزار حلقه به بیش از ۸۰۰ هزار رسیده است.
تعداد دشتهای ممنوعه و بحرانی از ۲۲ دشت در سال ۱۳۴۵ به ۴۰۵ دشت (۲۷۰ دشت ممنوعه و ۱۳۵ دشت ممنوعه بحرانی، گزارش شرکت مدیریت منابع آب فروردین ۱۳۹۸) در آخر سال ۱۳۹۷ رسیده است.
تبخیر بیش از ۳ برابری نسبت به متوسط جهانی و بارندگی کمتر از یک سوم متوسط جهانی و فرونشست زمین در تمامی استانهای کشور، همه و همه بیانگر شرایط سخت و سنگینی آبی کشور است که الزام اجرای برنامه سختگیرانه مدیریت منابع آب کشور را گوشزد میکنند.
انستیتو منابع جهانی اضافه کرد که این وضعیت، نه تنها برای مصرف کنندگان و صنایع وابسته به آب مشکل افرین است، بلکه به زیان ثبات سیاسی کشورها خواهد بود.
گزارش این انستیتو از ایران به عنوان یک مثال نام می برد که چندین دهه مدیریت ضعیف آب و استفاده ناپایدار از آب برای کشاورزی باعث بروز اعتراضات شده است و هشدار داد که تنشها با تشدید تنش آبی تشدید خواهد شد.
به اعتقاد برخی از کارشناسان حوزه آب با توجه به عدم تمایل حاکمیت ایران به تغییر نحوه مدیریت آب و فساد موجود، سخن گفتن از بهبود وضعیت غیرمنطقی بهنظر میآید.
گزارش انستیتو منابع جهانی همچنین حاکی از آن است که حداقل ۵۰ درصد از جمعیت جهان، حدود ۴ میلیارد تن، دست کم برای یک ماه از سال تحت شرایط کم آبی زندگی می کنند و زندگی، شغل، امنیت غذایی و انرژی مردم را به خطر می اندازد.
انستیتو منابع جهانی با تاکید بر این موضوع که آب برای رشد محصولات زراعی و پرورش دام، تولید برق، حفظ سلامت انسان، تقویت جوامع و بهبود آب و هوای جهان نقش اساسی دارد، نوشت: بدون مدیریت بهتر آب، رشد جمعیت، توسعه اقتصادی و تغییرات آب و هوایی در معرض تشدید تنش آبی هستند.