آیت الله العظمی شیرازی : هیچ علمی وجود ندارد که پروردگار به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله آموخته باشد ، و ایشان آن علم را به علی علیه السلام نیاموخته باشند ، و امیرالمومنین نیز همه آن علوم را به سایر ائمه علیهم السلام منتقل کرده اند ، لذا معصومین همگی در علم ، مساوی هستند

نشست علمی روزانه آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی ، روز سه شنبه یازدهم رجب سال ۱۴۴۵ برگزار شد، در این نشست هم چون جلسات پیشین ، ایشان به سوال های حاضران در جلسه ، پیرامون مسائل مختلف فقهی پاسخ دادند.

آیت الله العظمی شیرازی در این نشست در رابطه با جایگاه و مرتبت معصومین علیهم السلام فرمودند : ۱۴ معصوم علیهم السلام ، در همه چیز با یکدیگر یکسان هستند ، مگر در دو چیز ، اول نبوت که خاص پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است ، و اگر چه جبرئیل بر حضرت زهرا سلام الله علیها نازل می شد ، و بر امیرالمومنین صلوات الله علیه هم نازل می شد ، و بر امام حسن عسکری علیه السلام هم نازل می شد ، اما نزول او ، به عنوان وحی و نبوت بر ایشان نبوده ، لذا نبوت خاص پیامبر اکرم بوده ، و ۱۳ معصوم دیگر ، نبوت ندارند.

معظم له در رابطه با تفاوت دوم معصومین علیهم السلام فرمودند : فرق دوم این بزرگواران ، درجات ایشان است ، که پیامبر اکرم از ۱۳ معصوم دیگر ، افضل هستند ، و امیرالمومنین از ۱۲ معصوم دیگر افضل هستند ، و حضرت زهرا از ۱۱ معصوم دیگر افضل هستند ، و امام حسن مجتبی از ۱۰ معصوم دیگر افضل هستند ، و امام حسین هم از ۹ معصوم دیگر افضل هستند و هکذا ، در روایت آمده که امام زمان سلام الله علیه از ۸ پدر خود ، افضل هستند ، لذا فرق میان معصومین علیهم السلام ، فقط در این دو جهت است.

ایشان در ادامه فرمودند : از مجموع روایاتی که انسان ملاحظه می کند چنین برداشت می شود که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند : که هیچ علمی وجود ندارد که پروردگار عالم به من آموخته باشد ، و من آن علم را به علی علیه السلام نیاموخته باشم.

آیت الله العظمی شیرازی هم چنین تاکید فرمودند : در روایات دیگر هم آمده که امیرالمومنین علیه السلام آنچه را که از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله آموخته بودند ، به امام حسن و امام حسین سلام الله علیهما منتقل کردند ، و این علم نیز به سایر ائمه اطهار علیهم السلام ، منتقل شده ، لذا ۱۴ معصوم در علم و دانش نیز همگی یکسان هستند.

معظم له در ادامه فرمودند : لذا از مجموع روایات چنین استفاده می شود
که علم ۱۴ معصوم علیهم السلام یکسان است ، و همه ی آنها مساوی هستند ، فقط در دو جهت با هم فرق دارند ، فرق اول ، فرق میان رسول الله و ۱۳ معصوم دیگر ، که پیامبر اکرم ، نبی بودند و ایشان از انبیاء نبودند ، و فرق دوم اینکه درجات ایشان هم متفاوت است ، و علی و فاطمه افضل از ۱۱ امام دیگر هستند ، و هم چنین در سایر موارد ، و گرنه در همه چیز ،همه آن ها با یکدیگر مساوی هستند ، و در همین رابطه بابی در بحارالانوار از علامه مجلسی یا حتی بیشتر از یک باب موجود است که روایات در آنجا ذکر شده است ، بنابراین علم ایشان مساوی است.

ایشان در رابطه با فرق تنزل و تفسیر و تاویل قرآن کریم فرمودند : در روایت است که هنگام نزول وحی ، و آیات قرآن توسط جبرئیل که به پیامبر اکرم عرضه می داشت ، امیرالمومنین ، همراه با قرآنی که می نوشتند ، سه چیز دیگر را هم می نوشتند ، تنزیل ، تفسیر ، تاویل .

آیت الله العظمی شیرازی در ادامه تاکید فرمودند : در این احادیث بیان شده که جبرئیل ، زمانی که بر رسول الله صلی الله علیه و آله ، نازل می شد ، و آیاتی را تلاوت می کرد ، به پیامبر می گفت : یا رسول الله ، این قرآن است ، و بعد قسمت هایی را می خواند ، و می گفت این ها تفسیر قرآن است ، و بعد قسمت هایی را می خواند و می گفت این ها تاویل قرآن است.

معظم له با اشاره به مصحف امیرالمومنین فرمودند : در حدیثی از امیرالمومنین علیه السلام است که کل قرآن را از اول تا آخرش ، از دهان و زبان رسول خدا ، با تفسیر و تاویل آن ، نوشته اند ، مثلا در جایی که آیه ی يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ ، نازل شده ، جبرئیل در اینجا گفته که اینجا قرآن است ، و پس از آن گفته است : فی عَلِیّ و عرض کرده اینجا تفسیر قرآن است ، ودر وَإِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ گفته اینجا قرآن است ، و لذا قرآن ، همان گونه که در حدیث شریف آمده ، در زمان رسول خدا صلی الله علیه و آله کامل شد ، بنابراین حدیث از پیامبر اکرم آمده که : من قرء القرآن ، یعنی تمام قرآن که نازل شده بود.

آیت الله العظمی شیرازی در ادامه فرمودند : آنچه که امیرالمومنین نگاشته بودند ، و همراه با تفسیر و تاویل بوده است ، در حدیثی آمده که پس از شهادت رسول خدا ، امیرالمومنین فرمودند : این قرآن من است ، یعنی همان مصحفی که امیرالمومنین به دست خود ، آن را همراه با تفسیر و تاویل نوشته بودند ، و امیرالمومنین ، آن قرآن را به جماعت عرضه کردند ، اما جماعت آن را نپذیرفتند.

معظم له در رابطه با اختیارات معصومین علیهم السلام فرمودند : بر اساس اعتقاد همه مسلمانان، حقّ تصرّف در اموال و اعراض و نفوس انسان ها از طرف خدای متعال به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله داده شد ، هم چنین شیعیان معتقدند این حق بعد از پیامبر به ۱۴ معصوم علیهم السلام که از ویژگی عصمت برخوردارند نیز داده شده است.

ایشان هم چنین تاکید فرمودند : ولایت اختصاص به خدای متعال دارد و شامل ولایت بر همه شئون فردی و اجتماعی انسان ها می باشد ، ولایت بر اَعراض، نفوس و اموال انسان‌ها ، از شئون اختصاصی خدای متعال است ، این ولایت فقط با اذن خدای متعال به اشخاص کاملی که از مقام عصمت برخوردارند تفویض می‌شود ، لذا ولایت بر اموال و اَعراض و نفوس ، فقط با نصب و اذن خدای متعال، مشروعیت می‌یابد ، و خدای متعال این حق خود را به پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌ و ۱۴ معصوم علیهم السّلام داده است.

آیت الله العظمی شیرازی هم چنین تاکید فرمودند : مال بدون وارث از جمله موارد مربوط به انفال و ملک امام معصوم است ، برای تصرف این گونه زمین اذن امام معصوم یا فقیه جامع الشرایط لازم است ، همانگونه که حضرت حجت عجل الله تعالی فرجه الشریف فرمودند : اَمَّا الْحَوادِثُ الْواقِعَةُ فَارْجِعوُا فیها اِلی رُواةِ حَدیثِنا، فَاِنَّهُمْ حُجَّتی عَلَیْکُمْ وَاَنَا حُجَّةُ اللّهِ عَلَیْهِمْ ، امّا در رویدادهای زمانه، به راویان حدیث ما رجوع کنید. آنان، حجت من بر شمایند و من، حجّت خدا بر آنانم.

معظم له در رابطه جواز شهادت ثالثه در تشهد طبق نص روایات ، فرمودند : در روایتی که مرحوم شیخ طوسی در کتاب خود به نام مصباح المتهجد آورده ، بدون اعاده ی ( أَشْهَدُ ) ، بعد از شهادت ثانیه ، بگوید : و ان علیا نعم الولی ، چون در روایت آمده ، اشکال ندارد ، اما اگر ( أَشْهَدُ ) را در نماز ، اضافه کند ، و یا اضافه بر آنچه در روایت آمده ، اشکال دارد.

ایشان در رابطه با ملاک برای شکسته شدن نماز فرمودند : آنچه که باید احراز بشود ، تا حکم نماز ، شکسته و نگرفتن روزه لازم باشد ، در سفر بودن است.

آییت الله العظمی شیرازی هم چنین تاکید فرمودند : اگر در سفر بودن احراز نشد ، مانند کسانی که چند سالی برای تحصیل یا کار به شهر دیگری رفته اند ، به این شخص مسافر نمی گویند ، لذا چنین شخصی ، نمازش تمام است و باید روزه بگیرد ، بنابراین قید وطن شرط نیست و همین که به کسی مسافر گفته نشود کافی است ، و لازم نیست که وصف وطن ، اثباتی باشد.

ایشان با تاکید بر این که مهم در مساله ی نماز و روزه ، اطلاق عنوان مسافر است ، فرمودند : حاج آقا رضا همدانی در رابطه با کسانی که برای مدتی جهت کار یا تحصیل به شهر دیگری می روند ، معتقدند که این ها مسافر نیستند ، لذا ایشان مقیم بودن را لازم نمی دانند ، و معتقدند نماز تمام است مگر برای مسافر ، یعنی احراز مسافر بودن لازم است.

آیت الله العظمی شیرازی در رابطه با افرادی که برای تحصیل یا کار به شهر دیگری می روند ، فرمودند : کسانی که برای تحصیل در دانشگاه یا حوزه علمیه ، برای یک ، دو ، چهار یا چند سال ، به شهری می روند و می خواهند در آن شهر چند سال بمانند ، یا به همین صورت برای کار ، چند سالی به شهری دیگر سفر کرده اند ، به این افراد عرفاً مسافر نمی گویند ، لذا وقتی مسافر نبود ، از همان روز اول ، نماز او تمام است و می تواند روزه بگیرد.

معظم له در ادامه تاکید فرمودند که وطن شرعی نداریم ، اگر چه در برخی روایات کلمه ی وطن آمده است ، و برخی از این روایات هم صحیحه است ، که اگر انسان در شهری ملک یا حتی درخت دارد ، شرعاً وطن او محسوب می شود ، اما از این روایات اعراض شده و ۹۹ در صد فقها به آن ها عمل نکرده اند.

ایشان با اشاره به برخی از روایات که از تعبیر سِتَّةَ اَشهُر یعنی مدت شش ماه استفاده شده ، فرمودند : برخی از فقها به این دسته از روایات استناد کرده اند و برخی هم احتیاط کرده اند ، که یکی از ایشان ، مرحوم والد ما آیت الله العظمی سید مهدی شیرازی است ، اما این هم خلاف مشهور است ، و مشهور بین فقها ، این شرط ذکر نشده است.

آیت الله العظمی شیرازی در ادامه فرمودند : بین وطن و در حکم وطن تفاوت وجود دارد ، و همین که به کسی مسافر نگویند ، محل اقامت او در حکم وطن است ، اما وطن او محسوب نمی شود.

معظم له با اشاره به اختلاف میان فقها در رابطه با کسی که قصد اقامت طولانی در شهر دیگری را دارد ، فرمودند : در این مساله که در چنین شرایطی ، نماز و روزه انسان از ابتدا تمام است ، اختلاف وجود دارد ، و من هم برداشتم این است که انسان در چنین شرایطی از روز اول ، مسافر محسوب نمی شود ، یعنی لازم نیست که منزل خریده باشد ، یا منزل اجاره کرده باشد ، حتی اگر منزل نخریده یا اجاره نکرده ، اما می خواهد برای چند سالی برای تحصیل در آن شهر بماند ، و فعلا در منزل رفقای خود ساکن است ، به این شخص ، مسافر نمی گویند.

ایشان در ادامه فرمودند : اگر برای چنین شخصی اتفاق افتاد که ده روز در شهر خود بماند ، و بعد از ده روز از شهر خود خارج شد ، در اولین سفر ، نماز او شکسته است.

آیت الله العظمی شیرازی هم چنین تاکید فرمودند : ملاک در چنین مواردی ، مساله ی وطن نیست ، بلکه ملاک ، مسافر بودن یا مسافر نبودن است ، لذا اگر از نظر عرفی ، مسافر است ، نماز او شکسته است.

معظم له در رابطه با روایتی از امیرالمومنین که از آن حضرت نقل شده که هر کس بدون عذر، ۳ نماز جمعه متوالی را ترک کند ، منافق است ، فرمودند : سند این روایت معتبر نیست ، و فقها مجموع روایات را که جمع کرده اند ، به این نتیجه رسیده اند که نماز جمعه فقط در زمان امام معصوم مبسوط الید واجب است ، لذا نماز جمعه فقط در زمان رسول خدا و امیرالمومنین واجب بوده است ، اما در حال حاضر ، به نظر بسیاری از فقها ، که من هم برداشتم همین است ، در صورتی که همزمان با وقت ظهر ، نماز جمعه برپا شود ، و شرایط آن ، تام باشد ، یعنی امام جمعه عادل باشد ، و سایر شرایط هم در نماز جمعه برقرار باشد ، مثلا بین دو نماز جمعه ، دو فرسخ فاصله باشد ، انسان مخیر بین نماز جمعه و نماز ظهر است.

سایر موارد فقهی مطرح شده در این نشست علمی توسط آیت الله العظمی شیرازی به این شرح بود : حکم عبادت همراه با ریا ، ثواب گفتن اذکار با وضو و در حالت وقار ، حکم تکلیف برای فرد غیربالغ ، حکم خمس مال قرض داده شده ، و شرح آیه ۱۶ سوره مریم ، از دیگر مواردی بود که در این نشست علمی توسط آیت الله العظمی شیرازی به آن ها اشاره و یا پاسخ داده شد.

لازم به ذکر است که سلسله نشست‌های علمی آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی به صورت روزانه در بیت معظم له در شهر مقدس قم خیابان چهارمردان کوچه ۶ راس ساعت ۱۰:۴۵ به وقت محلی برگزار می‌شود و شما می‌توانید به صورت مستقیم از شبکه امام حسین علیه السلام ماهواره یاهست فرکانس ۱۲۰۷۳ بیننده این نشست علمی باشید.