بر اساس گزارشی که روز پنجشنبه منتشر شد، نزدیک به نیمی از ۴۴ روزنامه نگاری که در سال ۲۰۲۳ در چین زندانی شدند، اویغور بودند.
داده‌های کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران یا CPJ – که تصویری جهانی از روزنامه‌نگارانی که به خاطر کارشان در زندان به سر می‌برند را از اول دسامبر ارائه می‌دهد – نشان می‌دهد چین بیشترین کارمندان رسانه‌ای زندانی را دارد.
تحلیلگران گفتند که نسبت بالای اویغورهای بازداشت شده در این کشور نقطه تلاقی بین سوابق سوء آزادی مطبوعات در پکن و نقض حقوق بشر توسط این کشور علیه گروه قومی مسلمان است.
بررسی پرونده های ۱۹ اویغور نشان داده که منتقدان دولت چین اغلب با اتهامات جدایی طلبی و ترو.ریسم روبرو هستند.
به عنوان مثال این هفته، دهمین سالگرد بازداشت الهام توهتی، آکادمیک و وبلاگ نویس، برگزار شد ، این محقق که در ژانویه ۲۰۱۴ دستگیر شد، به اتهام تجزیه طلبی در حال گذراندن حبس ابد است.
دادگاه به مصاحبه های او با خبرگزاری‌های خارجی و فعالیت او به عنوان موسس سایت خبری «سین کیانگ اویغوربیز» اشاره کرد که مقامات در سال ۲۰۱۴ آن را تعطیل کردند.
برای دولت چین، روزنامه نگاران اویغور گروه خطرناکی از مردم هستند که دولت هرگز تمایل ندارد که آنها چیزی بگویند.
یکی دیگر از فعالان ایغور گفته که خبرنگاران اویغور را سرکوب می‌کنند، به ویژه به این دلیل که می خواهند صدای اویغور را قطع کنند.
چندین دولت، از جمله دولت ایالات متحده، چین را به ارتکاب نسل کشی علیه اویغورها و سایر گروه‌های قومی در منطقه شمال غربی سین کیانگ متهم کرده‌اند.
دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد هم هشدار داده است که پکن ممکن است علیه اویغورها جنایت علیه بشریت مرتکب شود.
پکن هرگونه تخلف در سین کیانگ را که برخی از اویغورها ترجیح می دهند آن را منطقه اویغور یا ترکستان شرقی بنامند، رد می کند.
به گفته جودی گینزبرگ، «مدیر اجرایی CPJ»، اغلب اهداف پشت پرده‌ی بازداشت خبرنگاران، خاموش کردن خبرنگاران منتقد است.
این شیوه در سراسر داده‌های جهانی CPJ که در مورد روزنامه‌نگاران زندانی جمع‌آوری شده ، مشاهده می‌شود که ۳۲۰ نفر در سرتاسر جهان در بازداشت هستند.
هدف قرار دادن خبرنگاران و وبلاگ نویسان اویغور به موازات آزار و اذیت دیگر روشنفکران و شخصیت های فرهنگی اویغور در سین کیانگ روی داده است.
بر اساس گزارش سال ۲۰۲۱ ، UHRP، بیش از ۳۰۰ نفر از نخبگان فکری و فرهنگی مسلمان اویغور در منطقه بازداشت شده اند.
در گزارش UHRP آمده است: به عنوان یکی از مؤلفه‌های نسل‌کشی، حمله به نخبگان فکری و فرهنگی ممکن است شکل جدیدی از «نخبه‌کشی» باشد که هدف آن از بین بردن هویت فرهنگی اویغور (و سایرین) است.
حتی در خارج از کشور، اویغورها – به ویژه روزنامه‌نگاران و فعالان – و بستگان نزدیک‌شان را در فرآیندی به نام سرکوب فراملی مورد آزار و اذیت یا ارعاب قرار می‌دهند.
