آیت الله العظمی شیرازی : مصرف توتون و سیگار اشکال ندارد ، اما شاید مکروه باشد ، اما مصرف موارد مخدر حرام است ، و مصرف هر دو در ماه مبارک رمضان ، مصداق غبار غلیظ بوده و مبطل روزه است

نشست علمی روزانه آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی ، روز شنبه اول رجب سال ۱۴۴۵ برگزار شد، در این نشست هم چون جلسات پیشین ، ایشان به سوال های حاضران در جلسه ، پیرامون مسائل مختلف فقهی پاسخ دادند.

آیت الله العظمی شیرازی در رابطه با حکم مصرف توتون و سیگار فرمودند : مصرف توتون و سیگار اشکال ندارد ، البته شاید مکروه باشد ، چون ضررهای مختصری دارد ، اما ضرر بالغ ندارد.

معظم له در رابطه با حکم مصرف و فروش مواد مخدر فرمودند : مصرف و فروش مواد مخدر جایز نیست ، مگر به عنوان معالجه ، و به مقدار ضرورت باشد ، اما اگر باعث ایجاد فساد در جامعه شود ، حرام است ، و مرحوم شیخ انصاری در ابتدای مکاسب در رابطه با مبنای حرمت این گونه موارد ، حدیثی از امام معصوم علیه السلام نقل کرده که : «ما یاتی منه الفساد محضا» ، هر آنچه که موجب فساد گسترده در جامعه می شود.

ایشان در رابطه با مصرف توتون و سیگار و مواد مخدر در ماه رمضان فرمودند : برخی از مفطرات روزه اجماعی است و برخی محل خلاف بین فقهاست ، و نسبت به غبار غلیظ روایت دارد: «کَنس بیتاً فدخل الغبار أنفه و حلقه» ، خانه ای را جارو کرد و گرد و خاک وارد بینی و حلقش شد ، و غالب فقها ، فتوا یا احتیاط وجوبی دارند که رسیدن غبار غلیظ به حلق ، مُفطر است ، در رابطه با بخار غلیظ و دود نیز همین را فرموده اند.

آیت الله العظمی شیرازی در ادامه فرمودند : البته برخی از فقها ، به عنوان بحث علمی گفته اند که اشکال ندارد ، اما در مقام فتوا ار جمله در میان حاشیه های مختلفی که بر عروة الوثقی زده شده ، حتی یک مورد فتوا وجود ندارد که بگویند اشکال ندارد ، لذا در عروة الوثقی ، به عنوان فهم عدم خصوصیت ، هم دود غلیظ سیگار و هم بخار غلیظ ، از مصادیق غبار غلیظ تلقی شده است.

آیت الله العظمی شیرازی با اشاره به فرازی از زیارت حضرت زهرا سلام الله علیها : السَّلامُ عَلَيْكِ يَا مُمْتَحَنَةُ، امْتَحَنَكِ الَّذِى خَلَقَكِ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَكِ ، سلام بر تو ای امتحان شده ، آن امتحان شده ای که تو را آفرید و پیش از آفریدنت در دنیا و در آن آزمون شکیبا بودی ، فرمودند : این یک نمونه از ادعیه و زیارات است ، و تعدادی از روایات که شاید متواتر هم باشد ، وجود دارد که ۱۴ معصوم علیهم السلام ، دو نوع خلقت ، قبل از آفرینش اصلی داشتند ، و آفرینش ایشان با ما تفاوت دارد ، که فقط یک خلقت در عالم ذرع داشتیم ، آن چنانکه در آیه ۱۷۲ سوره اعراف فرموده : وَإِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ بَنِي آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَأَشْهَدَهُمْ عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ أَلَسْتُ بِرَبِّكُمْ قَالُوا بَلَىٰ شَهِدْنَا أَنْ تَقُولُوا يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّا كُنَّا عَنْ هَٰذَا غَافِلِينَ ، و به یاد آور هنگامی که خدای تو از پشت فرزندان آدم ذرّیّه آنها را برگرفت و آنها را بر خودشان گواه ساخت که آیا من پروردگار شما نیستم؟ همه گفتند: بلی، ما گواهی دهیم ، (و ما این گواهی گرفتیم) تا دیگر در روز قیامت نگویید: ما از این واقعه غافل بودیم.

معظم له در ادامه فرمودند : غیر از این خلقت ، خلقت دیگری ، معصومین علیهم السلام دارند که در آنجا نور ایشان خلق شده است ، و روایات متواتری در این زمینه وجود دارد ، و عامه و خاصه این روایات را نقل کرده اند.

ایشان با اشاره به دو روایت جداگانه در رابطه با مفهوم این عبارت فرمودند : علامه مجلسی و دیگران ، این دو روایت را نقل کرده اند و مرحوم آیت الله العظمی سید محمد شیرازی هم در کتاب دعا و زیارت ، هر دو را نقل کرده اند و به هر دو روایت اشاره کرده اند ، که در یک روایت آمده : السَّلامُ عَلَيْكِ يَا مُمْتَحَنَةُ، امْتَحَنَكِ الَّذِى خَلَقَكِ فَوَجَدَكِ لِمَا امْتَحَنَكِ صَابِرَةً ، و در روایت دیگری آمده : السَّلامُ عَلَيْكِ يَا مُمْتَحَنَةُ، امْتَحَنَكِ الَّذِى خَلَقَكِ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَكِ، وَكُنْتِ لِمَا امْتَحَنَكِ بِهِ صَابِرَةً.

آیت الله العظمی شیرازی در رابطه با تقیه فرمودند : بحث تقیه ، یک بحث علمی مفصل است ، و روایات صحیحه ای دارد ، و روایات معارض نیز دارد ، که یکی از مشهورترین روایات در این زمینه : أفضلُ الجِهادِ كَلمةُ حقّ عِندَ إمامٍ جائرٍ ، برترین جهاد ، کلمه ی حقی است که نزد سلطان جائر گفته شود ، می باشد ، و وقتی کلمه ی حقی نزد سلطان جائر گفته شود ، او انسان را می کشد ، لذا فقها ، این روایات را با یکدیگر جمع کرده اند و گفته اند تقیه بر پنج قسم است ، در جایی واجب ، و در جای دیگری حرام است ، و یا مستحب و مکروه و مباح است ، و بستگی به شرایط آن ، بایستی نسبت به آن ، عمل نمود.

معظم له در ادامه فرمودند : روایت معتبر وجود دارد که امام صادق علیه السلام ، روز آخر ماه مبارک رمضان ، با آن که می دانستند که آخر رمضان است ، اما به جهت تقیه ، روزه ی خود را افطار نمودند ، و فرمودند : لأن أفطر یوماً ثم أقضیه أحب إلیّ من أن یضرب عنقی ، بنابراین عمل به تقیه ، بستگی به شرایط آن دارد ، و نمی توان در رابطه با آن ، حکم کلی بیان کرد ، لذا فقها ، جمع ادله نموده اند ، و گفته اند که تقیه بر پنج قسم است.

ایشان با اشاره به دعای أَللهُم، إِنی أسألُک بِالْمَوْلُودَینِ فِی رَجَبٍ که در مفاتیح الجنان هم ذکر شده ، فرمودند : برخی از علما از جمله علامه مجلسی ، و یا سید عبدالله شبر فرموده اند : چون تولد امیرالمومنین علیه السلام ، مشهور بوده است ، در این دعا ، از ایشان نامی برده نشده است ، اما ولادت امام باقر و امام جواد و امام هادی ، که مشهور نبوده ، برای یادآوری ذکر شده است.

آیت الله العظمی شیرازی در رابطه با مساله جن و بروز مشکلات از ناحیه آنان در زندگی انسانها فرمودند : همانگونه که در میان انسانها برخی از افراد دزدی می کنند ، و آدم می کشند ، و به دیگران آزار می رسانند ، به همین صورت در میان جن ها هم افرادی هستند که به دیگران ضرر می رسانند ، و البته همه ی جن ها هم چنین کارهایی نمی کنند ، بلکه برخی از آنان ، این چنین هستند.

ایشان با اشاره به آیه ۱۱ سوره جن : وَأَنَّا مِنَّا الصَّالِحُونَ وَمِنَّا دُونَ ذَٰلِكَ كُنَّا طَرَائِقَ قِدَدًا ، و همانا برخی از ما صالح و نیکوکار هستیم و برخی بر خلاف آن، عقیده و اعمال ما هم بسیار متفرق و مختلف است ، لذا در میان جن ها ، همانند بشر ، هم افراد خوب و هم افراد بد وجود دارد ، و چون اکثر مردم ، گرفتار جن نیستند ، برای جلوگیری از ابتلای بشر به آن دسته از جن هایی که آزار می رسانند ، دعاهایی برای نجات ذکر شده است .

آیت الله العظمی شیرازی در ادامه تاکید فرمودند : البته هر گرفتاری که در زندگی انسان ها ایجاد می شود ، ناشی از آزار جن نیست ، و ممکن است که منشا دیگری داشته باشد ، و البته گاهی جن دخیل است ، اما شاید از هر یک میلیون نفر ، یک نفر ، مبتلا به جن باشد ، لذا بسیاری از این ادعاها درست نیست.

معظم له در رابطه تفاوت خلقت میان خدا و انسان فرمودند : در نوع بشر ، از جمله مهندسان ، مخترعان و مکتشفان ، از یک چیز ، چیز دیگری تولید می کنند ، مثلا از آهن ، هواپیما درست می کنند ، مثلا از چوب ، تخت درست می کنند ، و از برخی مصالح ، خانه درست می کنند ، اما خدای عزوجل ، از هیچ چیز ، چیزهایی را خلق می کند ، مثلا خورشید را از هیچ چیز آفریده است ، اما بشر ، چیزی را به چیز دیگری تبدیل می کند ، و در نهایت چیز دیگری را تولید می کند ، اما بشر نمی تواند بدون هیچ چیزی مثلا هواپیما تولید کند.

سایر موارد فقهی مطرح شده در این نشست علمی توسط آیت الله العظمی شیرازی به این شرح بود : حکم نماز و روزه پدر و مادری که با ولد اکبرِ صغیر است ، و برخی از احکام خمس ، از دیگر مواردی بود که در این نشست علمی توسط آیت الله العظمی شیرازی به آن ها اشاره و یا پاسخ داده شد.

لازم به ذکر است که سلسله نشست‌های علمی آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی به صورت روزانه در بیت معظم له در شهر مقدس قم خیابان چهارمردان کوچه ۶ راس ساعت ۱۰:۴۵ به وقت محلی برگزار می‌شود و شما می‌توانید به صورت مستقیم از شبکه امام حسین علیه السلام ماهواره یاهست فرکانس ۱۲۰۷۳ بیننده این نشست علمی باشید.