آیت الله العظمی شیرازی : ابوذر برای مدتی به دستور عثمان به شام تبعید شد ، و توسط معاویه به منطقه جنوب لبنان که در گذشته بخشی از شام بوده ، فرستاده شد ، و مردم آن منطقه ، توسط ابوذر شیعه شده اند

نشست علمی روزانه آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی ، روز شنبه نهم جمادی الثانی سال ۱۴۴۵ برگزار شد، در این نشست هم چون جلسات پیشین ، ایشان به سوال های حاضران در جلسه ، پیرامون مسائل مختلف فقهی پاسخ دادند.

آیت الله العظمی شیرازی ، در رابطه با ظلم هایی که در دوره خلافت عثمان و حکمرانی معاویه در شام ، نسبت به ابوذ غفاری صورت گرفت ، فرمودند : عثمان ، ابوذر را به شام تبعید کرد ، و در آن زمان ، سرزمینی تحت عنوان لبنان ، وجود نداشت ، و تمامی سرزمین های آن دیار ، تحت عنوان شام ، نام داشت ، چرا که لبنان ، از جمله سرزمین هایی است که طی سالهای اخیر از شام جدا شده است ، معاویه نیز ، ابوذر را نزدیک خود در دمشق قرار نداد ، بلکه او را به سرزمین جبال که در حال حاضر به آن منطقه ، جنوب لبنان گفته می شود ، فرستاد.

معظم له در ادامه فرمودند : ابوذر هم طی مدت اقامت خود در آن منطقه که مدتی به طول انجامید ، موفق شد که تعدادی از ساکنان آن منطقه را شیعه کند ، وقتی که معاویه از این ماجرا ، خبردار شد ، به عثمان نامه نوشت که اگر ابوذر در این دیار باقی بماند ، تمامی شام از دست خواهد رفت ، لذا عثمان به معاویه پاسخ داد که او را به مدینه باز گرداند.

ایشان در رابطه با نحوه بازگرداندن ابوذر به مدینه توسط معاویه فرمودند : معاویه ، ابوذر را به بدترین شکل ممکن ، به مدینه بازگردانید ، و در تاریخ نوشته اند که ابوذر را سوار بر شتر کردند ، بدون آنکه بر روی شتر ، پارچه ای بیفکنند ، و بدن ابوذر ، بدون هیچ پوشاننده ای ، به بدن شتر چسبیده بود ، و با این وضعیت ، او را به بدترین و سخت ترین شکل ممکن به مدینه بازگردانیدند.

آیت الله العظمی شیرازی در توصیف شدت سختی های وارد شده بر ابوذر ، طی این سفر ، فرمودند : وقتی بدن ابوذر به بدن شتر اصابت می کرد ، همانند تیرآهنی بود که در طول این سفر که بالغ بر ۲۰۰۰ کیلومتر بوده ، به بدن ابوذر وارد می شد و جسم او را آزار می داد ، و با این شرایط او را از شام به مدینه منتقل کردند ، و حتی در طول مسیر ، اجازه ی پیاده شدن و استراحت کردن را به او ندادند.

معظم له در ادامه تاکید فرمودند : چیزهایی در رابطه با این سفر در تاریخ نوشته شده که همانند آن ، در هیچ جا ندیدم ، و نوشته اند که وقتی ابوذر به مدینه رسید ، و او را از شتر پیاده کردند ، گوشت های ران پای او ریخت ، و پس از آن ، او را به ربذه تبعید کردند ، که نوشته شده در ربذه از گرسنگی جان داد.

ایشان در رابطه با حکم اختلاف بین ورثه فرمودند : اگر بین ورثه ، اختلافی ایجاد شد ، چه اختلاف ، در یک نفر یا بیشتر باشد ، این افراد ، باید به قاضی شرع ، یا حاکم شرع ، مراجعه کنند ، و حاکم شرع باید در این نزاع ، تعیین تکلیف نماید ، و نحوه ی تقسیم ارث را مشخص نماید.

آیت الله العظمی شیرازی در رابطه با حکم موسیقی غیرلهوی فرمودند : در مورد موسیقی غیرلهوی ، اختلاف میان فقها وجود دارد ، و مشهور میان جمع کثیری از فقها ، این است که میان موسیقی لهوی و غیرلهوی تفاوتی نیست ، به دلیل اطلاقاتی که در روایات وجود دارد ، هم چنانکه در سوره مومنون آمده است : قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ ، الَّذِينَ هُمْ فِي صَلَاتِهِمْ خَاشِعُونَ ، وَالَّذِينَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ ، به راستى كه مؤمنان رستگار شدند ، همانها كه در نمازشان فروتنند ، و آنان كه از کار بيهوده رويگردانند ، و در روایات هم نظیر این تعابیر آمده است.

معظم له در ادامه فرمودند : البته جماعت کمی از فقها ، موسیقی غیرلهوی را جایز دانسته اند ، به اعتبار برخی از روایات ، بنابر قول جمهوری از فقها ، این روایات ، معرض عنها بوده و اعراض اهل خبره ، کاسر برای حجیت است.

ایشان در رابطه با لزوم بطلان غسل در شرایطی که لازم بوده که انسان هم غسل و هم وضو را انجام دهد ، فرمودند : بطلان غسل ، در اینجا توسط فقهایی که نظر داده اند ، احتیاط استحبابی است ، چون در شرایطی که انسان نمی داند مایعی که از بدن خارج شده ، مستوجب غسل یا وضو است ، در اینجا ، علم اجمالی حاصل شده ، و چون علم اجمالی است ، هم باید غسل کند و هم وضو بگیرد ، اما اینکه غسل را باطل کند ، و سپس وضو بگیرد ، این احتیاط استحبابی است ، و نه در روایات وارد شده ِ، و نه مشهور فقها ، به آن نظر داده اند ، چون این علم اجمالی است ، و این فرد ، یا جنب است ، پس تکلیف او غسل است ، یا به حدث اکبر ، مبتلا شده که غسل برای او فایده ندارد ، و باید وضو بگیرد ، لذا در چنین شرایطی این فرد ، مکلف است ، و علم اجمالی دارد ، و شبهه محصوره است ، و اطراف آن هم اقل و اکثر نیست ، بلکه اطراف آن ، متبانیین است ، بنابراین باید احتیاط کند ، و هم وضو بگیرد و هم غسل کند ، اما اینکه غسل خود را به یک حدث اصغر ، باطل کند ، دلیلی در این زمینه وجود ندارد.

آیت الله العظمی شیرازی در رابطه با مصداق آیات شریفه ۵۵ و ۵۶ سوره زمر : وَاتَّبِعُوا أَحْسَنَ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَكُمُ الْعَذَابُ بَغْتَةً وَأَنْتُمْ لَا تَشْعُرُونَ ، أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ يَا حَسْرَتَا عَلَىٰ مَا فَرَّطْتُ فِي جَنْبِ اللَّهِ وَإِنْ كُنْتُ لَمِنَ السَّاخِرِينَ ، و بهترین دستور کتابی را که بر شما از جانب خدایتان نازل شده است پیروی کنید پیش از آنکه عذاب (قهر خدا به کیفر گناهان) بر شما ناگهان فرود آید و شما آگاه نباشید ، تا مبادا کسی فریاد واحسرتا بر آورد و گوید: ای وای بر من که جانب امر خدا را فرو گذاشتم و وعده‌های خدا را مسخره و استهزا نمودم ، فرمودند : این که برخی گفته اند که حسرت در این آیه ، مراد کسانی هستند که حق امیرالمومنین را غصب کردند ، این بزرگترین مصداق آیه ی مذکور است.

معظم له در ادامه فرمودند : در تفاسیر ، در رابطه با آیاتی که نسبت به ائمه علیهم السلام ، یا دیگر آیاتی که نسبت به دشمنان ایشان تفسیر شده ، در این آیات ، این موارد ، مصداق اهم ذکر شده است ، لذا منحصر در آن آیات ، یا شان نزول ، و یا تفسیر به مصداق اهم است ، در غیر این صورت ، این آیه شریفه ، مطلق است.

ایشان با اشاره به اینکه یکی از اسامی روز قیامت ، یوم الحسرة است ، فرمودند : این افراد در روز قیامت حسرت می خورند که در دنیا که می توانستند انسان های خوبی باشند ، اما فرصت را از دست دادند ، و در قیامت در حال عذاب هستند و حسرت از گذشته ی خود می خورند.

آیت الله العظمی شیرازی در ادامه فرمودند : جنب الله ، در این آیه هم چون یدالله فوق ایدیهم است ، چون خدا جسم نیست ، و هر چیزی که ظاهرش جسم است ، مقصود از آن ، اثر مشابه آن جسم در مورد خدای متعال است ، نه آنکه خدا ، دارای آن جسم است.

معظم له در پاسخ به این سوال که انسانها بر اساس فطرت ، موحد و یکتاپرست ، آفریده شده اند ، و قابلیت موحد بودن را دارند ، پس چرا امروز ، جمع کثیری از مردم دنیا ، این گونه نیستند ، فرمودند : همان گونه که در روایت آمده : كُلُّ مَوْلُودٍ يُولَدُ عَلَى اَلْفِطْرَةِ وَ إِنَّمَا أَبَوَاهُ يُهَوِّدَانِهِ وَ يُنَصِّرَانِهِ وَ يُمَجِّسَانِهِ ، :هر فرزند بر فطرت متولد مى‌شود و ثانيا پدر و مادرش او را يهود يا نصارى و يا مجوس مى‌نمايند ، یعنی فضای خانواده ، و جامعه ، از سوی پدر و مادر ، و هم چنین در مدرسه ، و دانشگاه و جامعه ، فطرت او را تغییر می دهند ، و اگر این جو و فضا ، مسموم نبود ، قطعا انسان ، قابلیت آن را داشت که موحد باشد ، هم چنانکه اگر نفس اماره نبود ، عقل به انسان ، اجازه نمی داد که کار بدی انجام دهد ، اما نفس اماره ، جلوی عقل را می گیرد ، و در اینجا هم ، پدر و مادر ، و یا فضای جامعه ، سبب می شوند که جلوی فطرت آدمی گرفته شود ، و دلیل فراگیرتر شدن دیدگاه های باطل این است که تبلیغات اهل فساد و ضلال ، هزاران برابر بیشتر از تبلیغات اهل حق است.

ایشان در ادامه تاکید فرمودند : يُولَدُ عَلَى اَلْفِطْرَةِ ، یعنی اگر پدر و مادر ، انسان را منحرف نکنند ، و هم چنین جامعه ، او را منحرف نکند ، و یا فضایی که در آن قرار دارد ، چه در مدرسه و چه در دانشگاه ، در آنجا منحرف نشود ، بر همان فطرت ، رشد و نمو کرده و بزرگ می شود ، یعنی ولادتش بر اساس فطرت است ، نه رشد و نمو او.

سایر موارد فقهی مطرح شده در این نشست علمی توسط آیت الله العظمی شیرازی به این شرح بود : حكم ديه در قتل خطائى و مقدار ديه ، تفسير آيه ٣٠ سوره يوسف ، اقسام استصحاب كلى ، و احکام معامله با غیرمسلمانان از جمله کفار حربی ، از دیگر مواردی بود که در این نشست علمی توسط آیت الله العظمی شیرازی به آن ها اشاره و یا پاسخ داده شد.

لازم به ذکر است که سلسله نشست‌های علمی آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی به صورت روزانه در بیت معظم له در شهر مقدس قم خیابان چهارمردان کوچه ۶ راس ساعت ۱۱ به وقت محلی برگزار می‌شود و شما می‌توانید به صورت مستقیم از شبکه امام حسین علیه السلام ماهواره یاهست فرکانس ۱۲۰۷۳ بیننده این نشست علمی باشید.