آیت الله العظمی شیرازی : ظواهر قرآن ، کلام رسول الله صلی الله علیه و آله ، و کلام اهل بیت علیهم السلام ، راه های فهم کلام خدا هستند

نشست علمی روزانه آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی ، روز شنبه دوازدهم ربیع الثانی سال ۱۴۴۵ برگزار شد، در این نشست هم چون جلسات پیشین ، ایشان به سوال های حاضران در جلسه ، پیرامون مسائل مختلف فقهی پاسخ دادند.

آیت الله العظمی شیرازی در این نشست در رابطه با راه های فهمیدن کلام خدا در قرآن فرمودند : مرحوم شیخ انصاری رضوان الله علیه در اوایل کتاب رسائل ، بعد از بحث قطع ، به این مساله اشاره کرده است که ظواهر قرآن ، و آیاتی که ظهور دارد ، حجت است ، و خدای عزوجل ، در قرآن ، چیزهایی را مُجمل گذاشته است ، که برای فهم آن ها بر اساس فرمایش رسول خدا که فرمودند : كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي ، بایستی هر آنچه که عترت فرموده اند را به قرآن ضمیمه کرد ، و در اینجا باید دید که حاصل چه می شود.

معظم له در رابطه با دلیل برخی از اختلاف ها در تفسیر آیات قرآن فرمودند : دلیل این اختلاف ها ، به خاطر برخی از ظواهری است که با هم تعارض دارند ، یا به دلیل برخی از تزاحم هاست ، یعنی گاه دو امر لازم واقع می شود که مکلف ، قادر به جمع آن ها نیست ، و مشخص نیست که کدام مقدم است ، یا در کدام مخیر است.

ایشان در ادامه فرمودند : در مواردی که آیات قرآن ، ظهور دارد ، و معارض هم ندارد ، و در جایی که از روایات ، ظهور به دست می آید ، مشکلی وجود ندارد و این مساله ، از مُسلّمات فقه است.

آیت الله العظمی شیرازی با اشاره به آیه ۷ سوره حشر وَمَا آتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ و شما آنچه که از سوی رسول خدا می آید ، دریافت کنید ، فرمودند : معنای این آیه این است که در جاهایی که آیات قرآن ظهور ندارد ، کلام رسول خدا بایستی ضمیمه قرآن شود ، و رسول خدا هم فرموده اند : كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي یعنی باید کلام عترت هم ضمیمه شود ، و این سه ، با هم هستند.

معظم له با اشاره به اولین سخنرانی امیر المومنین پس از خلافت ظاهری که پس از ۲۵ سال از شهادت رسول خدا ، مردم با آن حضرت بیعت کردند ، فرمودند : در این سخنرانی که شاید در نهج البلاغه و کتب اربعه و جاهای دیگر هم آمده باشد ، حضرت مطلبی فرمودند که مضمونش این است که همان گونه که خدای عزوجل توحید را بدون نبوت قبول نمی کند ، یعنی اگر کسی بگوید خدایا من تو را قبول دارم و تو یکتا و عادل هستی و به تمام صفات تو شهادت می دهم اما پیغمبر خدا را قبول ندارد ، خدا می گوید من این توحید را قبول ندارم ، و کذلک اگر کسی توحید و نبوت را قبول دارد اما ولایت را قبول ندارد ، باز هم خدا می گوید این را من نمی خواهم ، یعنی این سه با هم هستند.

ایشان در ادامه فرمودند : آنچه که جبرئیل ، بر پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله ، آورده ، شامل خود قرآن ، و در برخی موارد ، تفسیر قرآن ، و در بعضی موارد ، تاویل قرآن بوده است ، و امیرالمومنین همه ی این ها را که شامل خود قرآن و تفسیر و تاویل آن بوده ، با هم نوشته بودند ، لذا قاعدتا اگر روایت معتبری وجود داشته باشد ، حمل بر تفسیر و تاویل قرآن می شود ، چون همه این موارد را جبرئیل به پیامبر اکرم ، عرضه داشته است.

آیت الله العظمی شیرازی با اشاره به آیه ۷۳ سوره توبه : يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ جَاهِدِ الْكُفَّارَ وَالْمُنَافِقِينَ ، ای پیغمبر با کافران و منافقان جهاد و مبارزه کن ، فرمودند : با توجه به این که رسول خدا فقط با کفار جنگیدند و با منافقان وارد جنگ نشدند ، روایتی در خصوص این آیه ی شریفه وجود دارد ، که رسول خدا ، به امیرالمومنین فرمودند : جنگ دفاعی با کفار مربوط به من است ، و جنگ دفاعی با منافقان مربوط به توست ، چون امیرالمومنین ، نفس رسول خدا هستند.

سایر موارد فقهی مطرح شده در این نشست علمی توسط آیت الله العظمی شیرازی به این شرح بود : برخی از احکام مربوط به نمازهای نافله ، برخی از احکام مربوط به وصیت در ثلث مال ، برخی از مسائل مربوط به تقلید از مجتهد اعلم ، احکام نماز و روزه افرادی که به دلیل نوع شغل و زندگی ، وطن ندارند ، و تفسیر آیه ۳۰ سوره بقره ، از دیگر مواردی بود که در این نشست علمی توسط آیت الله العظمی شیرازی به آن ها اشاره و یا پاسخ داده شد.

لازم به ذکر است که سلسله نشست‌های علمی آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی به صورت روزانه در بیت معظم له در شهر مقدس قم خیابان چهارمردان کوچه ۶ راس ساعت ۱۱ به وقت محلی برگزار می‌شود و شما می‌توانید به صورت مستقیم از شبکه امام حسین علیه السلام ماهواره یاهست فرکانس ۱۲۰۷۳ بیننده این نشست علمی باشید.