آیت الله العظمی شیرازی : پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در ابتدای بعثت بر تساهل و تسامح بعنوان بنیان دین ، و امام سجاد علیه السلام در مجلس یزید ، بر سَماحت بعنوان یکی از ویژگی های معصومین تاکید فرمودند

نشست علمی روزانه آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی ، روز یکشنبه هفدهم صفر سال ۱۴۴۵ برگزار شد، در این نشست هم چون جلسات پیشین ، ایشان به سوال های حاضران در جلسه ، پیرامون مسائل مختلف فقهی پاسخ دادند.

آیت الله العظمی شیرازی در این نشست علمی فرمودند : اسلام به تعبیر رسول اکرم صلی الله علیه و آله شریعت سَمْحِه ی سَهْلِه است ، یکی از آموزه های دین اسلام که در آیات قرآنی هم به آن اشاره شده است، قاعده تساهل و تسامح است و اسلام، خود را شریعت سَمْحه و سَهْله خوانده است ، پیامبر اکرم در ابتدای بعثت فرمودند : بُعِثْتُ عَلَى الشَّرِيعَةِ السَّمْحَةِ السَّهْلَةِ خدا من را بر شریعت و دینی مبعوث کرده است که با سماحت و گذشت ، و آسان است.

معظم له در ادامه فرمودند : تساهل از ریشه سَهل به معنای آسان گیری و عملی است که در آن شدت و تنگی نیست ، و تسامح و سَماحت هم از ریشه سَمح به معنای آسان گرفتن همراه با جود و سخاوت و بخشش است ، و اگر چه ، جُود و سخاوت هم به معنای بخشش و بخشندگی است اما معنای سَماحت فراتر از گذشت است.

ایشان با اشاره به فرازی از خطبه امام سجاد علیه السلام در مسجد شام در مجلس یزید، أَيُّهَا النَّاسُ، أُعْطِينَا سِتّاً وَ فُضِّلْنَا بِسَبْعٍ، أُعْطِينَا الْعِلْمَ وَ الْحِلْمَ وَ السَّمَاحَةَ وَ الْفَصَاحَةَ وَ الشَّجَاعَةَ وَ الْمَحَبَّةَ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ، وَ فُضِّلْنَا بِأَنَّ مِنَّا النَّبِيَّ الْمُخْتَارَ مُحَمَّداً، وَ مِنَّا الصِّدِّيقُ، وَ مِنَّا الطَّيَّارُ، وَ مِنَّا أَسَدُ اللَّهِ وَ أَسَدُ رَسُولِهِ، وَ مِنَّا سِبْطَا هَذِهِ الْأُمَّةِ، مَنْ عَرَفَنِي فَقَدْ عَرَفَنِي وَ مَنْ لَمْ يَعْرِفْنِي أَنْبَأْتُهُ بِحَسَبِي وَ نَسَبِي. ای مردم! خداوند به ما شش خصلت عطا فرموده و ما را به هفت ویژگی بر دیگران فضیلت بخشیده است، خدا به ما علم، بردباری، سماحت، فصاحت، شجاعت و محبت در قلوب مؤمنین عطا فرمود ، و ما را بر ديگران برترى داد به اينكه پيامبر اسلام، حمزه ، جعفر طيار، امیرالمومنین علی بن ابی طالب و امام حسن و حسین را از ما قرار داد ، فرمودند : تساهل و تسامح بیش از آنکه یک امر دینی و یا اخلاقی باشد، یک مقوله انسانی است ، این که انسان در زندگی با زیردستان خود از جمله همسر و فرزندان با گذشت و آسانی رفتار نماید و در برابر خطاها و مخالفت های آنان با خشم و خشونت برخورد نکرده و آن ها را عقوبت و مجازات ننماید ، و این ویژگی در رفتار معصومین علیهم السلام همان گونه که امام سجاد علیه السلام در خطبه ی خود در مجلس یزید در مسجد شام بر آن تاکید داشتند ، وجود داشته است.

آیت الله العظمی شیرازی با اشاره به این که برای برخی از بزرگان از تعبیر سَماحة استفاده می شود ، فرمودند : این به معنای صاحب السّماحة است ، یعنی تو آدم سَمِح هستی.

معظم له در این نشست علمی فرمودند : زیارت در لغت عربی به معنای دیدار همراه با حضور و حاضر شدن است ، این که گفته می شود که من به زیارت فلان آقا رفتم ، اگر انسان در خانه ی خود نشسته باشد و با اوسخن بگوید ، به آن زیارت نمی گویند ، زیارت یعنی باید نزد او حاضر شوید ، و در مورد اموات هم به همین گونه است ، زیارت اموات به معنای در خانه ی خود نشستن و برای آن ها فاتحه خواندن نیست ، بلکه حاضر شدن بر سر قبر آن هاست ، فقط نسبت به ائمه اطهار علیهم السلام ، به زیارت از راه دور هم زیارت می گویند ، اگر چه واقعا مطابق با لغت عرب ، اسم آن زیارت نیست ، اما این یکی از خصائص معصومین علیهم السلام است که اگر از راه دور بگوییم : اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَبا عَبْدِاللّهِ ، این ، برای شما به عنوان زیارت محسوب شده و مانند آن است که در کربلا گفته ایم : اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَبا عَبْدِاللّهِ ، این از خصائص استثنائی مربوط به معصومین علیهم السلام است که زیارت از راه دور هم زیارت تلقی شده است.

سایر موارد فقهی مطرح شده در این نشست علمی توسط آیت الله العظمی شیرازی به این شرح بود : رعایت مواردی که در تعقیبات نماز و تسبیحات حضرت زهرا لازم است ، برخی از احکام مربوط به تکبیرة الاحرام ، معنای عارفاً بِحَقّه در رابطه با امام حسین علیه السلام در برخی از ادعیه و روایات ، برخی از احکام غسل و تشییع و نماز میت ، چگونگی اثبات هلال شرعی ، حکم حضور زنان در نمازهای جماعت و جمعه و تشییع اموات ، و دلیل نهی از ازدواج با برخی از زن ها ، از دیگر مواردی بود که در این نشست علمی توسط آیت الله العظمی شیرازی به آن ها اشاره و یا پاسخ داده شد.

لازم به ذکر است که سلسله نشست‌های علمی آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی به صورت روزانه در بیت معظم له در شهر مقدس قم خیابان چهارمردان کوچه ۶ راس ساعت ۱۱:۱۵ دقیقه به وقت محلی برگزار می‌شود و شما می‌توانید به صورت مستقیم از شبکه امام حسین علیه السلام ماهواره یاهست فرکانس ۱۲۰۷۳ بیننده این نشست علمی باشید.