ده‌ها استاد دانشگاه از اوایل دولت سیزدهم به ریاست ابراهیم رئیسی در ایران اخراج یا تعلیق شده‌اند.
در ماه‌های گذشته اما سرعت اخراج اساتید شدت گرفته است.
در همین حال زمزمه‌هایی از جذب ۱۵۰۰ عضو هیأت علمی سهمیه‌ای شنیده می‌شود.
لیست اساتید اخراجی و تعلیقی دانشگاه‌های ایران هر روز طولانی‌تر می‌شود ، اساتیدی که حقوق برخی از آنها ماه ها بود که قطع شده بود یا تعلیق بودند و حالا حکم نهایی اخراج خود را دریافت کرده‌اند.
سریال اخراج اساتید دانشگاه های ایران در دولت ابراهیم رئیسی، که از شهریور سال ۱۴۰۰ به دنبال حوادث رخ داده در ایران با اخراج بیژن عبدالکریمی استاد فلسفه دانشگاه آزاد آغاز ، و به ویژه در هفته های گذشته سرعت بیشتری به خود گرفته است.
همزمان با زنجیره حذف اساتید منتقد از دانشگاه‌ها، علی شریفی زارچی استاد سابق دانشگاه صنعتی شریف خبر داد که دولت ابراهیم رئیسی مخفیانه فرایند جذب ۱۵۰۰ عضو هیأت علمی همسو را به صورت سهمیه‌ای، فوری و خارج از چارچوب علمی موجود در دانشگاه‌ها آغاز کرده است ، او با «فاجعه» خواندن این تصمیم، سکوت جامعه علمی در برابر آن را «خیانت به ایران» عنوان کرده بود.
محسن رنانی، استاد گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان این اقدام ها را انقلاب فرهنگی دوم و کودتا علیه نظام علم می‌داند و چنین حرکتی را به منزله شلیک نهایی به مغز نظام علم توصیف کرده است.
آمنه عالی، استاد سرشناس دانشگاه علامه طباطبایی که خبر اخراجش چهارم شهریور منتشر شده بود، در نامه‌ای سرگشاده تأکید کرد: «ما معلم‌ها نمی‌توانيم و نباید مطیع و پیرو حکومت‌ها باشیم.»
روزنامه اعتماد در گزارشی به پشت پرده پروژه خالص‌سازی در دولت پرداخته است ، در این گزارش آمده که مشخص شد که پشت پرده خالص‌سازی در دانشگاه‌ها تیم جبهه پایداری قرار دارد ، به همین دلیل است که بلافاصله پس از اخراج اساتید برجسته دانشگاه شریف، اعضای جبهه پایداری یا برخی اساتید دانشگاه امام صادق جایگزین آنها شده‌اند.
علاوه بر دانشگاه های دولتی ، خبر «بازنشستگی اجباری» ۹ تن از اساتید دانشگاه آزاد هم منتشر شد، اساتیدی که هیچ کدام سقف مدت ۳۰ سال اشتغال را تکمیل نکرده بودند و به آنها اعلام شده برای تسویه حساب به دفتر اداری دانشکده مراجعه کنند.
از تدریس حسین علایی از فرماندهان رده بالای پیشین سپاه در دانشگاه تهران و رضا صالحی امیری از چهره های سابق امنیتی و وزیر ارشاد دولت حسن روحانی در دانشگاه علوم و تحقیقات هم جلوگیری شده است.
پس از اخراج گسترده ی اساتید از دانشگاه های ایران، خبر استخدام دو مجری خبرساز صدا و سیما، امیرحسین ثابتی و عباس موزون در دانشگاه شریف برای تدریس در ترم جدید این دانشگاه جنجال برانگیز شده است ، امیرحسین ثابتی مجری برنامه «جهان آرا» در شبکه افق است و عباس موزون اجرای برنامه «زندگی پس از زندگی» در شبکه چهار سیما را برعهده دارد.
در واکنش به این رخدادها، کانون صنفی استادان دانشگاهی ایران ، ۵ شهریور با انتشار بیانیه‌ای از «دخالت فراوان» نهاد‌های امنیتی و اطلاعاتی در امور مربوط به دانشگاه‌ها انتقاد کرد و در مورد آن‌چه «زوال تدریجی» این مراکز خواند، هشدار داد.
درحالی‌که کمتر از سه هفته به سالگرد اعتراض های «زن زندگی آزادی» باقی مانده ، اقدامات دستگاه‌های امنیتی در زمینه‌های گوناگون از جمله دانشگاه‌ها برای پیشگیری از شکل‌گیری دور جدیدی از اعتراضات شدت گرفته است.
پیش از این گزارش‌هایی دربارهٔ به تأخیر انداختن آغاز سال تحصیلی در دانشگاه‌ها از بیم حضور دانشجویان در تجمع‌های مرتبط با سالگرد اعتراض‌ها منتشر شده بود.
دانشگاه‌ها دلیل این اقدام را پایان یافتن مدت قراداد اساتید اخراجی عنوان کرده‌اند در حالیکه برخی منابع نزدیک به حاکمیت این تصمیم را به حمایت افراد یاد شده از اعتراض‌های اخیر در ایران نسبت داده و آن را تحسین کرده‌اند.
روزنامه کیهان در واکنش به این موضوع نوشته اخراج اساتید دانشگاه پیش‌پا افتاده‌ترین مجازات نسبت به حمایت این افراد از معترضان بوده است.
معصومه ابتکار استاد دانشگاه و معاون دولت های خاتمی و روحانی ، در واکنش به موج اخراج برخی اساتید از دانشگاه‌ها خطاب به عاملان این اقدام گفته است: انتقام ناکارآمدی و عدم موفقیت خودتان را از دانشگاه نگیرید!
محمدرضا عارف، رئیس اسبق دانشگاه تهران و معاون اول دولت خاتمی نیز با انتقاد از اخراج سریالی اساتید، چنین اقدامی را سبب خدشه‌دار شدن استقلال دانشگاه‌ها قلمداد کرده است.
سید مصطفی محقق داماد نواده ی موسس حوزه علمیه قم و از چهره های مشهور دانشگاهی و حوزوی به اخراج اساتید از دانشگاه‌ها انتقاد کرده و گفته است بدون شک آنها که این اتفاقات را ایجاد کرده و اجرا می‌کنند، بدنبال ضربه زدن به کشورند و استقلال دانشگاه ها را زیر سوال می برند.
