در حالی که مسلمانان بسیاری از کشورهای اسلامی با حمایت‌های دولتی و حذف واسطه‌ها، با هزینه‌ای به‌مراتب کمتر راهی سرزمین وحی می‌شوند، زائران ایرانی باید هزینه‌ای سنگین و گاه تا پانزده برابر بیشتر برای انجام این فریضه دینی پرداخت کنند.
مسئله‌ای که انتقادات فراوانی را از سوی کارشناسان و دلسوزان مذهبی به همراه داشته است.
با آغاز موسم حج، بار دیگر نگاه‌ها به مسئله پرهزینه‌ترین سفر مذهبی برای ایرانیان معطوف شده است.
طبق اعلام سازمان حج و زیارت ایران، هزینه حج تمتع در سال 1404 بین 400 تا 500 میلیون تومان برای هر زائر تعیین شده است.
مبلغی که نه‌تنها با شرایط اقتصادی بسیاری از مردم همخوانی ندارد، بلکه در مقایسه با سایر کشورهای اسلامی نیز به‌طرز چشمگیری بالاتر است.
به گزارش شبکه الجزیره، کشورهای اسلامی مختلف با حمایت‌های دولتی و حذف واسطه‌ها، هزینه‌های حج را برای شهروندان خود به‌طور قابل‌توجهی کاهش داده‌اند.
در اندونزی این مبلغ بین 2500 تا 3200 دلار است، مالزی حدود 2700 دلار پرداخت می‌کند، و در مصر و هند نیز بین 1500 تا 2500 دلار هزینه می‌شود.
حتی کشورهای کم‌درآمدی چون بنگلادش و نیجریه نیز به‌واسطه تفاهم‌نامه‌های کارآمد با دولت عربستان، توانسته‌اند این سفر را با مبلغی کمتر از 2000 دلار برای شهروندانشان فراهم کنند.
در ایران اما، ساختار نیمه‌دولتی حج، عدم اختصاص ارز ترجیحی، استفاده از پروازهای انحصاری چارتر و عدم شفافیت مالی، باعث رشد بی‌رویه هزینه‌ها شده است.
به گزارش دویچه‌وله فارسی، بخشی از این هزینه‌ها حتی به خدماتی تعلق می‌گیرد که با نیاز واقعی زائران مطابقت ندارد و بیشتر جنبه تشریفاتی یا اداری دارد.
نمونه عینی این تفاوت فاحش، در روایت یکی از زائران ایرانی مقیم لندن نمایان است.
او در یک پیام ویدئویی عنوان کرده است که سفرش از بریتانیا به مکه، تنها حدود سی میلیون تومان هزینه داشته است.
این هزینه ها شامل بلیت رفت‌وبرگشت، اقامت در هتل نزدیک حرم و حتی خوراک و حمل‌ونقل شهری بوده است.
وی با تعجب می‌گوید: «نمی‌دانم چرا هزینه سفر از ایران، که بسیار نزدیک‌تر از بریتانیاست، این‌قدر بالاست.»
این تفاوت فاحش، پرسشی جدی را در میان نخبگان دینی و اقتصادی کشور مطرح کرده است: چرا فریضه‌ای الهی چون حج باید تا این حد برای مسلمانان ایرانی گران تمام شود؟
آیا زمان آن نرسیده است که ساختار مدیریت حج در ایران بازبینی و اصلاح شود؟
پاسخ به این پرسش، نیازمند شفافیت، جسارت در تصمیم‌گیری و توجه واقعی به دغدغه‌های مردم است.
تا روزی که دیگر هیچ ایرانی به دلیل ناتوانی مالی، از انجام این فریضه محروم نماند.
