زنان مسلمان هند؛ پیشگامان فراموش‌شده در ساخت و حضور در مساجد
در حالی که امروزه در بسیاری از نقاط هند، حضور زنان مسلمان در مساجد محدود شده، بررسی تاریخ اسلام در این کشور نشان می‌دهد که زنان نه‌تنها در ساخت مساجد پیشگام بوده‌اند بلکه از جایگاهی اثرگذار در حیات مذهبی و فرهنگی جامعه برخوردار بوده‌اند.
تاریخ اسلام در هند حکایت از نقش پررنگ و تحول‌آفرین زنان در عرصه‌های مذهبی دارد؛ نقشی که امروز تا حد زیادی به حاشیه رانده شده است.
بر اساس گزارشی از خبرگزاری ها، در قرون گذشته زنان مسلمان در هند نه‌تنها نمازگزاران فعال مساجد بودند، بلکه خود بانی ساخت برخی از بزرگ‌ترین و تاریخی‌ترین مساجد این کشور شدند.
از جمله این زنان، می‌توان به «رضیه سلطان»، نخستین زن حاکم دهلی، اشاره کرد که با سخنرانی در مسجد تاریخی «قوت‌الاسلام» راه را برای حضور اجتماعی و مذهبی زنان در مساجد گشود.
او با بهره‌گیری از جایگاه ولیعهدی و حمایت علنی از مساجد، بر اهمیت نقش زنان در زندگی دینی تأکید کرد.
در دوران مغول، «مهام آنگا» مادرخوانده امپراتور جلال‌الدین اکبر، مسجد تاریخی «خیرالمنازل» را در سال ۱۵۶۱ ساخت؛ مسجدی که در کنار آن مدرسه‌ای برای آموزش قرآن و حدیث توسط زنان تأسیس شد.
همچنین، در مساجدی مانند «آدینه» در بنگال و مسجد «وزیرآباد» دهلی، فضاهایی مخصوص عبادت زنان سلطنتی تعبیه شده بود.
مسجد «زنانه» که در زمان اورنگ‌زیب ساخته شد نیز محلی برای آموزش و نیایش زنان بود؛ دختران مسلمان بعد از تحصیل، نماز را در این مسجد به جا می‌آوردند و حلقه‌های قرآن‌خوانی بانوان در پارک‌های اطراف شکل می‌گرفت.
با ورود استعمار انگلیس و افول حکومت مغول، نقش زنان در مساجد رو به ضعف نهاد.
امروز بسیاری از زنان مسلمان هند، امکان اقامه نماز در مساجدی را ندارند که روزگاری به همت مادران و دختران مسلمان ساخته شده‌اند.
