نشست عالمان دین و مسئولان بلخ در آستانه محرم الحرام؛ هراس‌ها از افزایش فشار طالبان علیه شیعیان
همزماه با فرارسیدن ماه محرم و سالروز شهادت سرور و سالار شهیدان حضرت حسین بن علی علیه السلام، شیعیان افغانستان از فشار های طالبان و احتمال حملات گروه‌های سنی تندرو در ماه محرم ابراز نگرانی می‌کنند.
آنها با انتقاد از عملکرد طالبان در قبال شیعیان و هزاره‌ها در طی سه سال اخیر، می‌گویند با گذشت هر روز وضع محدودهای مذهبی و دینی بیشتر شده است.
در حالی‌که مردم افغانستان و به ویژه شیعیان این کشور در حال آمادگی برگزاری مراسم های عزاداری امام حسین علیه السلام هستند، روز جمعه، 15 تیر، در استان بلخ نشستی مشورتی با حضور عالمان دینی و مسئولان استانی به مناسبت آغاز ماه محرم برگزار شد.
مسئولان محلی که از سوی حکومت مرکزی طالبان تعیین می‌شوند در این نشست مدعی شدند که محدودیت‌هایی به دلیل تامین بهتر امنیت عزاداران وضع می‌شود وگرنه حکومت طالبان در صدد تضعیف محرم و عاشورا نیست.
اما فعالان اجتماعی و سیاسی افغانستان بر عملکرد و نیت طالبان به دید شک و تردید می‌نگرند. زیرا به باور آنان؛ از زمان تسلط دوباره ای این گروه بر افغانستان، شدید ترین محدودیت ها را علیه شیعیان و هزاره ها وضع کرده و با انواع طرفندها برای حذف و به حاشیه راندن شیعیان تلاش کرده است.
گروه طالبان تا کنون فقه جعفری که پیش از این در مدارس و دانشگاه ها تدریس میشدند را حذف کردند.
همچنین، در طی سه سال اخیر، گزارش های متعدد و مستنداتی از سوی نهاد های معتبر حقوق بشری و بین‌المللی از ممنوعیت مراسم های عزاداری عاشورا در کابل و سایر استان های شیعه نشین افغانستان از سوی طالبان منتشر گردیده است.
سازمان عفو بین الملل در بخشی از گزارش سالانه ی خود، محدودیت های وضع شده از سوی طالبان بر آزادی مذهبی شیعیان در افغانستان را نگران کننده خواند بود.
در این گزارش آمده که طالبان به دلایل امنیتی در سال ۲۰۲۳ بر برگزاری مراسم عزادارای دهه محرم از سوی شیعیان محدودیت وضع کردند.
سازمان عفو بین الملل گفته است که در ۲۸ ژوئیه سال ۲۰۲۳ براثر تیراندازی نیروهای طالبان برای متفرق کردن عزاداران روز عاشورا در استان غزنی افغانستان، چهار شیعه هزاره، از جمله یک کودک و یک زن جان باخته و شش نفر دیگر زخمی شدند.
در آن زمان منابع محلی گفته بودند که نیروهای طالبان «به صورت مستقیم» بر عزاداران شلیک کردند. هیئت عزداران حسینی در روز عاشورای سال گذشته از منطقه «قلعه شهاده» غزنی به سمت بازار«نوآباد» آن استان در حرکت بودند که با برخورد خشونت آمیز و شلیک نیروهای طالبان مواجه شدند.
امسال نیز شیعیان افغانستان با نگرانی از تکرار محدودیت ها و فشار طالبان در برگزاری مراسم های عاشورا ابراز نگرانی دارند.
از سویی هم؛ شماری از کارشناسان و نظامیان پیشین افغانستان به اخبار شیعه گفته اند که طالبان اراده‌ی تامین امنیت مراسم های مذهبی را ندارند و با اقدامات نمایشی، میخواهند سلب مسئولیت نمایند.
این گفته های کارشناسان و نظامیان پیشین با اشاره به بازرسی خانه به خانه مناطق شیعه نشین غرب کابل صورت گرفته است.
بسیاری از ساکنان مناطق شیعه نشین در غرب کابل، صبح روز جمعه 15 تیر، گفته اند شاهد «هجوم» نیروهای طالبان به خانه های شان و بازرسی آن بوده اند.
منابع محلی گفته اند که نیروهای طالبان بدون هماهنگی با «وکلای گذر» و به صورت کاملا «ناگهانی» و سرزده، وارد خانه های آنان شدند و بازرسی را آغاز کردند.
ساکنان محل از «رفتار نادرست» نیروهای طالبان با مردم شکایت کرده و گفته اند که آنان به «حریم خصوصی» خانواده ها احترام نمی گذارد.
شماری دیگر از ساکنان محل انتقاد می کنند و می گویند اگر هدف طالبان تأمین امنیت محرم است، باید با وکلای گذر، بزرگان محل و شوراهای علما هماهنگی کنند، نه اینکه سرزده و ناگهانی وارد خانه های مردم شوند و امنیت و آرامش آنان را برهم بزنند.
