روز جهانی کاهش اثرات بلایا و فجایع ، برای تشویق شهروندان و دولت ها به منظور ارتقای تاب آوری جامعه و اقشار مختلف در برابر بلایا و فجایع در نظر گرفته شده است.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد، روز ۱۳ اکتبر را با عنوان روز جهانی کاهش اثرات بلایای طبیعی به عنوان بخشی از بیانیه دهه جهانی کاهش اثرات بلایای طبیعی (دهه ۹۰ میلادی) انتخاب کرد.
در سال ۲۰۰۲ مجمع عمومی تصمیم گرفت که این عنوان سالانه را برای تشویق فرهنگ جهانی برای کاهش اثرات بلایای طبیعی، شامل پیشگیری، کاهش و آمادگی، حفظ کند ، و در سال ۲۰۰۹ نام این روز ، به روز جهانی کاهش اثرات بلایا و فجایع تغییر یافت.
روز جهانی کاهش اثرات، بلایای طبیعی یک رویداد جهانی است که از همه شهروندان و دولت‌ها می‌خواهد برای توسعه جوامع و ملت‌های مقاوم در برابر بلایای طبیعی با یکدیگر همکاری کنند.
بلایای طبیعی بخشی غم‌انگیز و در عین حال اجتناب‌ناپذیر از زندگی هستند که اغلب باعث تخریب و اختلالات فاجعه‌آمیز می‌شوند.
جوامع، اقتصادها و محیط زیست معمولاً توسط سیل، طوفان، زلزله و دیگر بلایای موجود ویران می‌شوند، لذا افزایش آگاهی عمومی را برای کاهش تلفات ضروری می نماید .
از دیگر جنبه‌های بلایای طبیعی غیرقابل پیش‌بینی بودن آن‌ها است ، بلایای طبیعی در سراسر جهان رخ می‌دهد و در برخی از سال ها ، بلایای طبیعی از جمله طوفان‌های شدید، خشکسالی، گردباد، زلزله، سیل، طوفان تگرگ، باد و بوران و آتش‌سوزی جنگلی ، بسیاری از نقاط دنیا را با آسیب جدی مواجه می سازد.
بهمن می‌تواند با سرعت ۸۰ متر در ساعت حرکت کند، درجه حرارت گدازه‌های آتش‌فشانی می‌تواند به ۲۱۲۰ درجه فارنهایت برسد و سرعت گردبادها اغلب به ۳۰۰ متر در ساعت می‌رسد که دو برابر سرعت یک طوفان است ، طوفان‌ها از مرگبارترین بلایای طبیعی هستند و آسیب‌های قابل‌توجهی به زیرساخت‌ها و جوامع وارد می‌کنند.
مقابله مؤثر با بلایای طبیعی ارتباط زیادی با حاکمیت جوامع و مدیریت شهری دارد. می‌توان با مدیریت مناسب، خطر بلایا را برای نجات جان انسان‌ها، کاهش تعداد افراد آسیب‌دیده در اثر بلایا و کاهش خسارات اقتصادی ناشی از آن‌ها تعدیل کرد و به حداقل میزان ممکن رساند.
روز جهانی کاهش خطر بلایا همچنین فرصتی برای شناخت پیشرفت‌های حاصله در مسیر رسیدگی به آسیب‌پذیری جوامع در برابر بلایا و پیامدهای ناشی از آن است و به تجلیل از ملت‌ها و دولت‌هایی در سراسر جهان می‌پردازد که به این پیشرفت‌ها دست پیدا کرده‌اند.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد به‌منظور اتخاذ تدابیری برای کاهش خطر بلایا در سال ۲۰۰۵ به تدوین چارچوب اقدام هیوگو (HFA) با هدف کاهش آسیب‌پذیری کشورها در برابر بلایای طبیعی ویرانگر پرداخت. این چارچوب برای کمک به کشورها در ایجاد قوانین و مقررات در صورت بروز بلایای طبیعی طراحی شده است که رفاه و توسعه پایدار جوامع را تهدید می‌کند و هدف اصلی آن ایجاد یک سیستم ثبات در میان کشورهای آسیب‌پذیر در برابر فجایع اقلیمی و همچنین کاهش قابل توجه تلفات ناشی از بلایای طبیعی است.
حفظ جان انسان‌ها، همچنین ارزش‌های اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی کشورها از جمله این موارد است. برای تعیین بهترین کشورها در زمینه کاهش بلایا نیز چارچوب یادشده یک سیستم پنج امتیازی با هدف ارزیابی توانایی کشورها در کاهش خطرات ناشی از بلایا معرفی کرد که دریافت امتیازی بین ۳.۵ تا ۵ نشان‌دهنده امن‌ترین کشورها در این زمینه است.
حجم بالای تلفات زلزله در افغانستان در هفته گذشته ، همچنین زلزله اخیر مشهد
و دیگر بلایای طبیعی که خصوصا در خاورمیانه به دلیل ساخت و سازهای غیراصولی موجب وارد شدن آسیب فراوانی به جان و مال مردم شده است ، ضرورت اهمیت دادن بیشتر به این روز را افزون تر می نماید.
